بررسی تأثیرات فرهنگی استعمار در آثار ادریس شرایبی در پرتو آراء اِمه سِزر

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه تهران

چکیده

ادریس شرایبی، از نویسندگان برجستۀ مراکشی تبار و فرانسوی زبان، در بسیاری از آثار خود، به طور مستقیم یا غیر مستقیم، به نقش و پیامدهای فرهنگی استعمار پرداخته و تصاویر ملموسی را از حضور نیروهای نظامی و کارگزاران سیاسی استعمارگر در جوامع مستعمره ارائه داده است. اِمه سزر نیز نویسنده و فعال سیاسی اهل مارتینیک بوده که در جوامع فرانسوی زبان به عنوان مرجع و الگویی در تفکرات و مبارزات ضداستعماری به حساب می آید. در این مقاله میکوشیم تا با تکیه بر آراء و اندیشه های اِمه سزر، آنچنان که در دو اثر گفتاری در باب استعمار (1950) و فرهنگ و استعمار (1963) تشریح شده اند، به تبیین و تحلیل تأثیرات استعمار بر تاریخ، تمدن، و هویت ملت های استعمارزده بپردازیم. سپس، به منظور بهتر نشان دادن نمودهای درونی و بیرونی این تأثیرات، جلوه های متعدد و متنوعی از آن را در چهار رمان ادریس شرایبی بررسی میکنیم. این آثار شامل ماضی ساده (1954)، بزهای نر (1955)، تمدن، مادرم (1972)، و دیده شده، خوانده شده، شنیده شده (1998) میشود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Study of cultural consequences of colonialism in Driss Chraïbi's works in the Light of Aimée Césaire's ideas

نویسندگان [English]

  • Zeinab Rezvantalab
  • Marzieh Mehrabi
Assistant Professor University of Tehran
چکیده [English]

Driss Chraïbi is one of the most famous Francophone Moroccan writers, who has grown in the former French colonies; that’s why he attaches particular attention to cultural consequences of colonialism in the colonial societies. In some of his works, he makes reference, implicitly or explicitly, to the relations between the colonizer and colonized people, and describes military force’s actions or cultural plans in colonized countries. Aimée Césaire is a Martinican politician and author who is considered in Francophone academic environments as a pattern in anti-colonial studies and struggles. In this paper, we try to explain and analyze Aimée Césaire ideas as these are presented in Discourse on Colonialism (1950) and Culture and Colonialism (1963). Then, we examine different effects of intern and external colonial influences in four of Driss Chraïbi’s novels: The Simple Past (1954), The Goats (1955), The Civilization, My Mother (1972), Seen, Read, Heard (1998).

Colonialism, colonizer, colonized, culture, civilization, history, identity

کلیدواژه‌ها [English]

  • Colonialism
  • colonizer
  • colonized
  • Culture
  • Civilization
  • history
  • Identity
 
Césaire, Aimée (1963). « Culture et colonisation » ; in : Liberté, Culture française, 5(1), 15–35.
____________ (1950). Discours sur le colonialisme. Paris, Réclame ; (1955) Paris : Présence africaine ; (2006) Internet : AAARGH. https://archive.org/stream/DiscoursSurLeColonialisme/CESAIRE
Chraïbi, Driss (1972). La Civilisation, ma Mère !... .Paris, Éditions Denoël.
____________ (1954). Le passé simple. Paris, Éditions Denoël.
____________ (1955). Les Boucs. Paris, Éditions Denoël.
____________ (1998). Vu, lu, entendu. Paris, Éditions Denoël.
Dugas, Guy (2001). « Dix ans de littérature maghrébine en langue française » ; in : Notre librairie, Revue des littératures du Sud, 146, 60-65.
Laroui, R’Kia (2002). « Les littératures francophones du Maghreb », in : Québec français, 127, 48-51.