بررسی رویکرد آیات قرآن و عرفان در اشعار مجیدامجد و سهراب سپهری

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 کارشناسی ارشد زبان اردو

چکیده

آثار ‌ادبی‌ هنرمندان ‌آیینة‌ اندیشه‌ها، ‌باورهای آن‌هاست که ‌از‌ جهان‌بینی‌ و خویشتن‌خویش‌شان سرچشمه ‌می‌گیرد.‌‌ مجیدامجد ‌‌و‌-سهراب‌سپهری‌از‌جمله ‌شاعرانی‌اند‌‌ که‌‌ در ‌اشعار‌‌خود‌ به‌‌مذهب ، عرفان ‌‌و ‌آیات‌ قرآن ‌پرداخته‌اند‌. ‌‌امجد‌ ‌‌‌در ‌آغاز‌ ‌با ‌‌نگرشی مذهبی‌ به‌جهان و‌‌ مسائل ‌پیرامون ‌می‌نگریست‌ ولی‌ ‌در ‌‌دورة ‌میانی ‌شاعری،‌ ‌از‌ آن ‌دیدگاه ‌‌فاصله ‌گرفت‌، ولی پس‌ از ‌‌اخذ ‌‌تجربه‌ای ‌علمی،‌‌ نه‌ لزوماً‌ ‌مادی‌گرا، ‌‌‌به‌سمت‌‌ مذهب‌گرا‌یی‌ بازگشت و‌‌‌ در ‌اواخر ‌عمر به‌طرز ‌‌خاصی به‌مذهب روی آورد ‌‌و ‌‌به‌خودشناسی‌ رسید‌.‌‌‌ -سپهری نیز ‌‌‌با نحله‌های عرفانی آشنا ‌‌‌شد، ‌‌همواره ‌با ‌تکیه ‌بر‌‌اصل توحید ‌به‌همة مذاهب‌ احترام ‌می‌گذاشت. وی‌ در ‌‌اواخر ‌‌عمر ‌‌با ‌-رسیدن‌ به‌وحدت‌وجود ‌‌با ‌‌‌کا‌ئنات‌ ‌و ‌‌مشاهدة ‌تجلی‌‌خداوند ‌در ‌تمامی مظاهر طبیعت ‌به‌جایگاه ‌یک‌ عارف ‌‌رسید‌. هدف از نگارش این مقاله، ‌بررسی‌ رویکرد‌های ‌مختلف‌ مذهبی، عرفانی ‌و‌‌آیات قرآن در اشعار‌ ‌دو ‌‌شاعر ‌‌معاصر اردو وفارسی، ‌‌‌امجد ‌‌و ‌‌سپهری‌ است و تلاش خواهیم کرد که با روش ‌توصیفی‌–‌‌‌‌‌تحلیلی واستنباطی، با استناد بر سروده‌های این دو شاعر، مقوله مورد بررسی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Survey about Majid Amjad and Sohrab Sepehri approach to Quranic verses and mysticism in their poetry

نویسندگان [English]

  • Vafa Yazdan Manesh 1
  • Samira Ghilani 2
1 University of Tehran
2 df
چکیده [English]

The literary phenomena of artists are reflection of their ideas, beliefs and spiritual greatness that emanates from their own outlook on universe and self-awareness.
Majid Amjad and Sohrab Sepehri are amongst those Poets that use religion, mysticism and Quranic verses in their poems.
Amjad who had a religious view towards the universe at first , got far from that perspective but after obtaining some scientific experiences ,he returned toward Religion and achieved self-realization in the last years of his life .
Sepehri has also got to know mystical methods in his life,he was always respecting all religions based on the principle of Monotheism . He reached to a mystic place at the end of his life by realizing the principle of unity and seeing the manifestation of God in all manifestations of nature.

Our purpose is to examine the different approaches of religion, mysticism and Quranic verses in these two Persian and Urdu poets.
We will try to discuss it with descriptive, inferential and analysis methods based on their poems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quran
  • Mysticism
  • Majid Amjad
  • Sohrab Sepehri
  • Universe
  • death
  • قرآن کریم. (1375) ترجمه حسین الهی قمشه­ای، تهران: انتشارات گلی.
  • حضرت علی (ع) (1378)،  غررالحکم و دررالکلم. مترجم و شارح هاشم رسولی. گردآورنده عبدالواحد­بن ­محمد آمدی. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
  • آشوری، داریوش (1371)، "صیاد لحظه­ها". در پیامی در راه. به کوشش داریوش آشوری. تهران، طهوری.
  • ابن بابویه، محمد­بن­علی (1361)، معانی الاخبار. مصحح علی اکبر غفاری. قم، موسسه نشر الاسلامیه التابعه لجماعه المدرسین بقم.
  • اسلامی ندوشن، محمدعلی(1349)، جام جهان­بین. تهران، ابن­سینا.
  • افتخاربیگ (2009)، مجید امجد کی شاعریاور فلسفه ءوجودیت. فیصل­آباد، مثال پبلشرز.
  • امجد،‌ مجید، (2010)، کلیات مجیدامجد. چاپ خواجه محمد زکریا. لاهور، الحمد پبلیکیشنز.
  • بهفر، مهری (1381)، عشق در گذرگاه­هایشب­زده،نقدی بر عاشقانه­های معاصر. تهران، هیرمند.
  • دستغیب، عبدالعلی (1371)، گرایش­های متضاد در ادبیات فارسی. تهران، خنیا.
  • رامین، زهره (1391). "بررسی تطبیقی مضامین مشترک رمانتیک در هشت کتاب سهراب سپهری و گزیده اشعار ویلیام وردز وزث". در پژوهشادبیات معاصر جهان پژوهش زبانهای خارجی. دورہ17. شمارہ 3- (37-18).
  • سپهری، سهراب (1384)، هشت کتاب. تهران، ثالث.
  • سنجری، محمود (1378)، مکاشفه هشت. تهران، فرادید.
  • شایگان، داریوش (1346)، ادیان و مکتب­های فلسفی هند. تهران، قطره.
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا (1392)، باچراغوآئینه، تهران، سخن.
  • شمیسا، سیروس (1372)، نگاهیبه سپهری. تهران، مروارید.
  • عابدی، کامیار (1384)، از مصاحبتآفتاب. تهران، ثالث.
  • . . . . . . (1377)،تپش سایه دوست. تهران، مولف.
  • عامر­سهیل (2008)، مجید امجد: نقشگرناتمام. لاهور، مکتبه جدید پریس.
  • فطرسی، سارا (1385)، "به سمت مبهم نور". ضمیمه روزنامهاطلاعات. شمارہ 23745.
  • کریدزر، مایکل (1382)، بودا. مترجم: محمدعلی حق­شناس. تهران، طرح نو.
  • مسیح، هیوا (1378)، حجم وهم: تاثیرپذیریو همانندی­های­ شعر فروغو سهراب. تهران، قصیده.
  • مولوی (1361)، مثنوی معنوی. جلداول .مصحح نیکلسون. تهران،امیرکبیر.
  • نوری، نظام­الدین (1378)، دو شاعر نوپرداز طبیعت: نیما و سپهری. تهران، زهره.
  • نیر، ناصرعباس (2008)، مجیدامجد: شخصیتاورفن .اسلام آباد، آکادمی ادبیات پاکستان.
  • وزیرآغا (بی­تا)، مجیدامجدکیداستانمحبت. لاهو، مکتبه عالیه.