تحلیل و بررسی نوستالژی در اشعار برگزیدۀ فدوی طوقان

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس دانشگاه فرهنگیان، شیراز

2 استادیار بخش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز، ایران

3 دبیر زبان و ادبیات فارسی شیراز

چکیده

نوستالژی ‌یکی از مباحث مطرح در نقد روان‌شناختی است که در فارسی به حسرت سروده یا دل‌تنگی بازگردانی شده است. حسرت گذشته‌های شیرین و تقابل زمان حال با گذشته، نوستالژی نامیده می‌شود که در دو شاخۀ خاطرۀ فردی و خاطرۀ جمعی نمود یافته است. غم غربت و دوری از وطن، یادکرد مرگ، حسرت دوران کودکی و جوانی، جدایی معشوق جزء خاطرۀ فردی و یاد دوران باشکوه تاریخ، باستانگرایی و آرزومندی آرمان‌شهر از مؤلفه‌های خاطرۀجمعی به‌شمار می‌روند. از آن‌جا که هر شاعری متناسب با حال و هوا و موقعیت خود به گذشته و لحظات دیرینۀ خود توجه دارد، فدوی طوقان، شاعر معاصر ادبیات عرب نیز، اشکال و ابعادی از دردمندی، حسرت و دل‌تنگی را در شعر خود به نمایش گذاشته است. این مقاله به رویکرد نوستالژیک وی به گذشته، غم غربت و دوری از وطن، از دست‌دادن عزیزان و عشق به وطن و سرزمین خود و آرزومندی آرمان‌شهر و اسطوره‌گرایی پرداخته و نمودهای هریک را تعیین می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Critical Reading of Nostalgia in the Poetry of Fadwa Touqan

نویسندگان [English]

  • sulmaz Mozaffari 1
  • morteza jafari 2
  • shahla rostami 3
1 Educational Instructor of Farhangiyan University, Shiraz
2 Assistant Professor of Persian Language and Literature, Islamic Azad University, Shiraz Branch, Iran
3 Teacher of Persian Language and Literature in Shiraz
چکیده [English]

A Critical Reading of Nostalgia in the Poetry of Fadwa Touqan
Nostalgia is one of the hot-debated issues in critical psychology which has been translated as the yearning or gloom in Persian. It is defined as the regret for the sweet past and the contrast of the present with the past. The feeling of alienation and being remote from the home, remembering death, the regret of childhood and youth, separation for the beloved, remembering the glorious era of history, desire for the ancient times, and the hope for Utopia are considered as its components. Fadwa Touqan, a contemporary poet of Arabic literature, has depicted some shapes and dimensions of sympathy, regret and anguish in her poems. Retying on nostalgic, this paper reflects upon love, Stay away from land and Death, Love of country, hope for Utopia and Mythology " and aims to explain each one's manifestations through a comparative perspective.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fadwa Touqan
  • Poem
  • Nostalgia
  • personal memory
  • Collective Memory
5- منابع
الف) کتاب‌ها
آریان‌پور، منوچهر(1380). فرهنگ پیشرو آریان پور (انگلیسی – فارسی)، تهران: جهان رایانه.
آشوری، داریوش(1381). فرهنگ علوم انسانی، تهران: نشر مرکز.
باطنی، محمدرضا(1380). فرهنگ معاصر (انگلیسی- فارسی)، تهران: فرهنگ معاصر.
براهنی، رضا(1371). طلا در مس، تهران: انتشارات نویسنده.
پورافکاری، نصرت‌الله(1382). فرهنگ جامع روان شناسی و روان پزشکی، تهران: فرهنگ معاصر.
شفیعی کدکنی، محمدرضا(1359). شعر معاصر عرب، تهران: توس.
طوقان، فدوی(2000). انه اللحن الاخیر، عمان: دارالشروق للنشر و التوزیع.
طوقان، فدوی(2000). دیوان فدوی طوقان، بیروت: دارالعوده.
طوقان، فدوی(1993). الاعمال الشریعه الکامله، الموسسه العربیه للدراسات و النشر.
طوقان، فدوی(1978). دیوان، بیروت: دارالعوده.
طوقان، فدوی(1954). اللیل و الفرسان، بیروت: دارالعوده.
فیروزآبادی، مجدالدین(1406). القاموس المحیط، بیروت: موسسه الرساله.
کنفانی، غسان(1966). ادب المقاومه فی فلسطین المحتله، بیروت: دارالآداب.
مختاری، محمد(1377). هفتاد سال عاشقانه ها، تهران: تیراژه.
مندور، محمد(1360). در نقد ادب، بازگردانی علی شریعتی، تهران: انتشار.
ب) مقالات
ابن‌الرسول، سید‌محمدرضا(1383). «با فدوی طوقان در سروده‌ای آرمان‌گرا» فصلنامة دانشگاه الزهرا، شمارة 52، سال چهاردهم، ص 23-50.
احمدی چناری، علی‌اکبر و علی‌اصغر حبیبی(1390). «نمادهای پایداری زنان در شعر فدوی طوقان» مجلة زبان و ادبیات عربی، شماره 4، ص1-23.
تقی‌زاده، صفدر(1381). «نوستالژی» مجلة فرهنگ و هنر بخارا، شمارة 24، ص 201-205.
سیدی، سید‌حسین و شرین سالم(1391). «جلوه‌های پایداری در سروده‌های فدوی طوقان» نشریة ادبیات پایداری دانشگاه شهید باهنر کرمان، شمارة ششم، ص 186-208.
شریفیان، مهدی(1386). «بررسی فرآیند نوستالژی در اشعار سهراب سپهری» مجلة زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال پنجم، شمارة 8، ص 51-72.
عالی‌عباس‌آباد، یوسف(1387). «غم غربت در شعر معاصر» مجلة گوهر گویا، شماره 6، صص 33-62.
عباسی، محمود و یعقوب فولادی(1392). «بررسی نوستالژی در شعر منوچهر آتشی» ادبیات پارسی معاصر، سال سوم، شمارة 2، ص 43-73.
علی‌زاده، ناصر و عباس باقی‌نژاد(1391). «قیصر امین پور و رویکرد نوستالژیک» مجلة بوستان ادب دانشگاه شیراز، سال چهارم، شمارة 2(پیاپی 12)، ص 175-204.
میرمقتدایی، مهتا(1387). «معیارهای سنجش شکل گیری، ثبت و انتقال خاطرات جمعی در شهر تهران» نشریة هنرهای زیبا، شمارة 37، ص 5-17.
نورایی، الیاس، مهدی شریفیان و علی‌اصغر آذرپیرا(1392). «رویکردهای نوستالژیک در شعر م.سرشک» پژوهش‌نامة ادب غنایی دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال یازدهم، شمارة 20، ص 279-298.