کاربست مؤلفه‌های فراداستانی در داستان کوتاه «مرثیه برای ژاله و قاتلش» نوشته‌ی ابوتراب خسروی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان-گروه فرانسه

2 مربی زبان و ادبیات انگلیسی،دانشگاه یاسوج

چکیده

چکیده
ادبیات معاصر فارسی نیز همچون بسیاری از آثار ادبی جهان معاصر از کاربست تکنیک‌های فراداستانی که از ویژگیهای ممتاز ادبیات پسامدرنیستی به شمار می روند، غافل نمانده است. فراداستان دارای مؤلفه های متنوعی است که همه آنها آشکارا به برساختگی و تصنعی بودن متن داستانی اشاره دارند. درهم‌آمیختگی امر واقع و امر تخیلی، ورود نویسنده به داستان و آشکار ساختن سنت ها و عرف های رایج ادبی از ویژگیهای بارز فراداستان می باشد. در مقاله حاضر داستان کوتاه «مرثیه برای ژاله و قاتلش» از مجموعه داستان دیوان سومنات نوشته ابوتراب خسروی را برگزیده‌ایم و به واکاوی آن در پرتو نظریه‌های فراداستانی می‌پردازیم. در واقع در نوشتار حاضر در صدد پاسخ به این پرسش هستیم که آیا داستان مذکور را می توان بعنوان نمونه‌ای از فراداستان در ادبیات داستانی معاصر بشمار آورد یا خیر؟ و آیا خسروی توانسته است با اتکای بر این نوآوری و نوجویی در ساحت روایت و پیرنگ داستانی، تصویری جامع و چشمگیر از دغدغه‌های نواندیشانه خود و نویسندگان هم‌نسلش اراﺋﻪ دهد یا خیر؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Application of Metafictional Features to "The Elegy for Zhaleh and Her Murderer" by Abu-torãb Khosravi

نویسندگان [English]

  • mohammad javad shokrian 1
  • Ebrahim Salimi kochi 1
  • Mohsen rezaeian Rezaeian 2
1 assistant professor University of Esfahan
2 lecturer University of yasoj
چکیده [English]

Abstract
Contemporary Persian literature, like many examples of the world literature, makes use of metafictional techniques which come under the general category of Postmodernism. Metafiction covers various elements which all indicate the artificiality of literary texts. Combining the factual and the fictional, introducing the author in the text, and baring the literary devices and conventions are the characteristics of metafiction. In the present article, "The Elegy for Zhaleh and Her Murderer" from Abu-torãb Khosravi's collection of short stories, Divãn-e Soomanãt, has been analysed in the light of metafictional theories. In fact, the article tries to give ample responses to a couple of questions: can this short story be considered as a metafictional example of contemporary fiction? and relying on the innovations in the area of narrative and plot, has Abu-torãb Khosravi been able to provide us with a comprehensive picture of intellectual sphere and concerns of himself and his contemporaries?

کلیدواژه‌ها [English]

  • Metafiction
  • Abu-torãb Khosravi
  • the fictional
  • the factual
  • contemporary literature of Iran
  • منابع

    • احمدی، بابک (1382). ساختار و ﺗﺄویل متن، تهران: نشر مرکز.
    • اخوت، احمد. (1377). «پرتره­ی صادقی» .در حسن محمودی، خون آبی بر زمین نمناک. تهران: آسا. صص ٣٩ تا٥٠.
    • بیضاوی، سوسن. (1380). «رمان نو چه می­گوید». مدرس علوم انسانی. دوره­ی 5. شماره­ ٢٣. ٢٠صفحه. صص ۱۱ تا٣0.
    • تدینی، منصوره. (1387). «تولد دوبارة یک فراداستان: بررسی پسامدرنیسم در دو داستان کوتاه از ابوتراب خسروی». نقد ادبی. دوره​ی 1. شماره 2. 20 صفحه. صص 63 تا 82.
    • حسینی، صالح و رفویی، پویا. (1382). کاشیگری کاخ کاتبان: نقدی بر اسفار کاتبان. تهران: نیلوفر.
    • خسروی، ابوتراب. (1387). دیوان سومنات. تهران: نشر مرکز.
    • ساروت، ناتالی. (۱٣۶٢). عصر بد گمانی. ترجمه­ی اسماعیل سعادت. تهران: نگاه.
    • سید حسینی، رضا. (١٣۸٤). مکتب­های ادبی. جلد دوم. تهران: نگاه.
    • صدر، رؤیا. (1380). «طنز قمقمه­های خالی». کتاب ماه ادبیات و فلسفه. شماره­ی ٤٤. خرداد. 4 صفحه. صص ٥۸ تا ۶۱.
    • کلارک، آرتور سی.، هیوز، لنگستون و آسیموف، ایزاک. (۱٣۷۸). هزار توی داستان. ترجمه­ی نسرین مهاجرانی. تهران: چشمه.
    • گلدمن، لوسین. (١٣۸١). جامعه شناسی ادبیات (دفاع از جامعه شناسی رمان). ترجمه­ی محمد جعفر پوینده. تهران: چشمه.
    • لاج، دیوید. (1386). «رمان پسامدرنیستی». در لاج و دیگران، نظریه‌های رمان: از رﺋالیسم تا پسامدرنیسم. ترجمه​ی حسین پاینده. تهران: انتشارات نیلوفر. صص 143 تا 200.
    • لالاند، برنارد. (1374). «رمان نو غیر متعهد است». ترجمه­ی کاوه میرعباسی. کلک. شماره­ی ۶۶. ۷ صفحه. صص ٣۸ تا 45.
    • مکاریک، ایرنا ریما. (1390). دانشنامه نظریه‌های ادبی معاصر. ترجمه‌ی مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: آگه.
    • مول پوآ، ژان میشل. (۱٣۷٤). «تولد رمان نو». ترجمه­ی پروین ذوالقدری. کلک. شماره­ی ۶۶.  ٥صفحه. صص ٣٣ تا 38.
    • میرعابدینی، حسن. (1383). صد سال داستان‌نویسی ایران. جلد سوم و چهارم، تهران: نشر چشمه.
    • وُ، پاتریشیا. (1383). «مدرنیسم و پسامدرنیسم: تعریفی جدید از خودآگاهی ادبی». در هانیول و دیگران، مدرنیسم و پسامدرنیسم در رمان. ترجمه​ی حسین پاینده. تهران: نشر روزنگار. صص 179 تا 257.
    • Bertens, Hans. (2001). Literary Theory: The Basics. New York: Routledge.
    • Eagelton, Terry. (1996). Literary Theory: An Introduction. Oxford: Blackwell.
    • Hutcheon, Linda. (1988). A Poetics of Postmodernism: History, Theory, Fiction. New York: Routledge.
    • ---. (2006). “Postmodernism”. in The Routledge Companion to Critical Theory. eds. Simon Malpas and Paul Wake. London: Routledge.
    • Matz, Jesse. (2004). The Modern Novel: A Short Introduction. Oxford: Blackwell.
    • McHale, Brian. (1987). Postmodernist Fiction. London: Routledge.
    • ---. (1988). “Telling Postmodernist Stories”. Poetics Today No. 3. pp. 545-571.
    • Meghdadi, Bahram, and Sedaghat Payam, Mehdy. (2006). “Metafiction and Its Philosophical Implications in Kurt Vonnegut's Major Novels”. Pazhuhesh-e Zabanha-ye Khareji. No. 27. pp. 25-40.
    • Snipp-Walmsley, Chris. (2006). “Postmodernism”. in Literary Theory and Criticism: An Oxford Guide. ed. Patricia Waugh. Oxford: Oxford University Press.
    • Waugh, Patricia. (1993). Metafiction: The Theory and Practice of Self-Conscious Fiction, London: Routledge.