امت اسلامی، جایگزینی برای جامعة مهاجران (دیاسپورا) در رمان مناره

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ‌ایران

2 استاد زبان‏های خارجی و زبان‌شناسی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ‌ایران

چکیده

به دیاسپورا یا جامعة مهاجران، در عصر حاضر بسیار توجه شده است. حضور جوامع مهاجر در کشورهای «جهان اولی» و مشکل­های ناشی از ناسازگاری فرهنگی سبب ورود محققان بسیاری به این حوزه شده است. چند ویژگی برای تعریف جوامع دیاسپورایی یا مهاجر از سوی پیشروان نظریه‏پردازی این حوزه درنظر گرفته شده است. مهم­ترین این ویژگی­ها، نحوة تلقی و ارتباط این جوامع با سرزمین مادری است. مقالة حاضر بر آن است تا با تکیه بر نظریة «میل به خانة» آوتار برا به بررسی چگونگی بازنمایی روایی رابطة جامعة مهاجر با سرزمین مادری در رمان مناره اثر لیلا ابوالعلی، نویسندة سودانی­الاصل مقیم انگلستان بپردازد. این رمان‏نویس مسلمان سودانی، با تکیه بر دانش و آگاهی خود «از درون فرهنگ و تمدن اسلام» و همین‏طور با بهره­گیری از تجربة زندگی در غرب، در رمان مناره، تصویر و تفسیر بدیعی از جامعة مهاجران ارائه کرده است. وی با استفاده از مفهوم اختصاصی امت اسلامی که در فرهنگ‏های دیگر بیگانه است، راهی کاملاً جدید برای مهاجران مسلمان، به­ویژه زنان مسلمان برای مقاومت در برابر «دیگری­سازی» و «به­حاشیه­رانده­شدن» در کشور میزبان و حفظ هویت فرهنگی اصیل فرد مهاجر، پیش رو نهاده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Islamic Ummah as a substitute for the Diaspora in Leila Aboulela’s Novel, Minaret

نویسندگان [English]

  • Amir Hossein Sadeghi 1
  • Farideh Pourgiv 2
1
2
چکیده [English]

With the high rise of immigration in the world, Diaspora or presence of the immigrants’ communities in the countries of the first world has attracted significant attention from different scholars. The theoreticians of diaspora have considered several characteristics in defining diasporan communities the most important of which is the relationship to the homeland. With regards to such a relationship scholars have always focused on dependency upon the homeland and the desire to return to it. Avtar Brah putting forth the idea of “homing desire” argues that many people and diasporan communities have more an internal desire for “home” as a place of security and safety rather than a return to homeland. In this paper Brah’s views accompanied with the concept of Islamic Ummah are used to analyze Minaret by Leila Aboulela. It is argued that in Minaret a new path is suggested for the immigrant which is based on reliance on religion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Diaspora
  • Homeland
  • homing desire
  • Islamic Ummah
  • Minaret
  • Leila Aboulela
Aboulela, Leila (2005[j1] ). Minaret. New York: Black Cat.
Bauman, Zygmunt (2001). Community, SeekingSafetyinanInsecureWorld. London: Wiley.
---. (1996).FromPilgrimtoTourist, oraShortHistoryofidentity in Stuart Hall and Paul du Gay (eds.). QuestionsofCulturalIdentity. London: Sage Publications.  
Bhabha, Homi. K. (1994). TheLocationofCulture. London: Routledge.
Brah, Avtar (1996). CartographiesofDiaspora: ContestingIdentities. London: Routledge.
Cohen, Robin (2008). GlobalDiasporas-AnIntroduction(2nd Edition). London: Routledge.
Hassan, Wail S. (2008).  "Leila Aboulela and the Ideology of Muslim Immigrant Fiction." Novel41. 2-3: 298-318.
Knott, Kim and Sean McLoughlin (eds.) (2010). Diasporas: Concepts, Intersections, Identities. London: Zedbooks.
Kokot, Waltraud, Khachig Tololyan & Carolin Alfonso (eds.). (2004). Diaspora, IdentityandReligion. London: Routledge.
McLoughlin, Sean. (2010). “Muslim travellers: Homing desire, the Umma and British-Pakistanis” in Kim Knott and Sean McLoughlin (eds.).  Diasporas: Concepts, Intersections, Identities. London. Zedbooks.
Parry, Benita. (2004). PostcolonialStudies: aMaterialistCritique. London: Routledge.
Safron, William. (1991). “Diasporas in Modern Societies: Myths of Homeland and Return.” Diaspora1.1: 83-99.
Safran, William. (2004). "Deconstructing and comparing Diasporas" in Waltraud Kokot, Khachig Tololyan, and Carolin Alfonso(eds.). Diaspora, IdentityandReligion: NewDirectionsinTheoryandResearch London: Routledge.
 
Tololyan, Khachig. (2007)."The contemporary discourse of diaspora studies". ComparativeStudiesofSouthAsia, AfricaandtheMiddleEast  27.3: 647-655
 
Vertovec, Steven. (2004). "Religion and diaspora" in Peter Antes, Armin W. Geertz & Randi Warne (eds.). NewApproachestotheStudyofReligion, Berlin: Verlag de Gruyter.