زن از کوچه‌مدق تا کافه‌ستاره دگردیسی زنان کوچه‌مدق در روایت سینمایی آن ( کافه ستاره)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی و سنجش شیوه‌ی روایت در رمان کوچه‌ی مدق، اثر نویسنده موفق مصری، نجیب‌محفوظ و فیلم سینمایی کافه ستاره، نخستین اثر اقتباسی سامان مقدم، کارگردان شناخته‌شده‌ی ایرانی است. از این‌رو می‌توان گفت، این پژوهش بر تبیین چیستی و کیفیت دگرگونی‌های روایت از ادبیات تا سینما، در دو اثر ادبی و سینمایی متمرکز است. در اثر سینمایی در جدال با فرادست و کشمکش‌های اجتماعی-اقتصادیِ برساخته‌ی فرادست، حضور روایت زنانه آشکار است. حال‌آنکه این‌شیوه‌ی روایت در اثر ادبی یعنی کوچه‌ی مدق به‌روشنی دیده‌نمی‌شود؛ ستیز فرودست با فرادست، نوشتار/روایت فیلم را زنانه‌تر کرده‌است. در مجموع روایتگری در فیلم به‌شیوه‌ای خلاقانه تغییر یافته‌است: حضور پررنگ شخصیت‌های زن، به‌تصویر کشیدن همدلانه‌ی وضعیت زنان، تعدد راوی، تجلی رمانتیک عشق، رؤیانگاری شخصیت‌های داستان، بیان نمادین، مکان‌محدود داستان، جزئی‌نگری و مردستیزی، روایت کافه ستاره را زنانه کرده‌است، حال‌آنکه تنها برخی از این مؤلفه‌ها مانند بیان نمادین، مکان محدود داستان، جزئی‌نگری و مردستیزی در کوچه‌ی مدق دیده می‌شود. نکته‌ای که نباید از نظر دور داشت اینکه پدیدآورنده‌ی هر دو اثر جنسیت مردانه دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Metamorphosis of Women in Najib Mahfouz’s Midaq Alley and Its Cinematic Adaptation Cafe Setareh

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Mohammadi
  • Mahdi Rahimi
  • Effat Ghafoori
Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Human Sciences, University of Birjand, Birjand, Iran..
چکیده [English]

The aim of the present study is to compare and evaluate the narrative style in the novel Alley of Medaq, by the successful Egyptian writer Najib Mahfouz(winner of the 1998 Nobel Prize in Literature) and the film Cafe Setareh, the first adaptation of the well-known Iranian director Saman Moghadam. Therefore, it can be said that this research focuses on explaining the nature and quality of narrative transformations from literature to cinema in both literary and cinematic works. In the work of cinema, which is the product of the interaction of literature and cinema and narrates a slice of women's lives(as part of the lower class of society) in the struggle with superiors and socio-economic conflicts made above, the presence of female narrative is obvious, while this method of narration There is no clarity in the literary work, ie the alley; Inferior people give birth to inferior offspring and, thus, propagate their inferiority. Overall, the narrative in the film has changed in creative ways:

کلیدواژه‌ها [English]

  • Interdisciplinary Studies
  • Adaptation
  • Metamorphosis
  • kuche Medaq
  • Cafe Stareh
References
Al-Ashmawi, Fuzie. Emrat Fi adabe Naguib Mahfuz (Women in the Naguib Mahfouz,s literature). Alqahera: alheiate Mesria alamate alketab. 2002.
Beauvoir, Simone. Le Deuxième Sexe. Translated by Qasem Sanawi. Second edition. Tehran: Toos. 1380.
Behin, Bahram and Bagheri, Masoumeh. “A Comparative Study of Female Characters in the Wandering Island and To the Lighthouse under the Light of Feminism” Research in Contemporary World Literature. Volume 17, Issue 2, (1391/2012): 25-40.
Biman, William. Language, status and power in Iran. Translated by Reza Moqaddam kia. Tehran: Ney.1381.
Chevalier, Jean and Gheerbrant Alain. Dictionnaire des symboles: mythes, reves, coutumes ... Translated by Soodabeh Fazaili. Tehran: jeihoon. 1382.
Cirlot, Juan Eduardo. A dictionary of symbols. Translated by Mehrangiz Ouhadi. Tehran: Dastan. 1388.
Fotuhi, Mahmud. Sabkshenasi Nazariyeha, Ruikardha and Raveshha. Third edition. Tehran: Sokhan. 1395.
Herman, David. Routledge encyclopedia of narrative theory. Translated by a group of translators. Tehran: elm. 1391.
Hosseini, Maryam. "Women's Narrative in Women's Fiction writing".Ketabe mah adabiat va falsafe. vol. 93. (1384):94-101.
hutcheon, Linda. A Theory of Adaptation. New York and London: Routledge. 2006.
Lothe, Jakob. Narrative in fiction and film: an introduction. Translated by Omid Nikfarjam. Tehran: Minuie Kherad. 1386.
Mahfouz, Najib. Kucheh madagh. Translated by Mohammad Reza Marashipour. Farhang va andishe. 1378.
Mir Abedini, Hassan. Sad Sal Dastannevisi Dar Iran. Second Edition. Tehran: Cheshmeh. 1377.
Mirsadeghi, Jamal. Anasereh Dastan. Ninth edition. Tehran: Sokhan.1394.
Moqaddam, Saman. Cafe Stareh. Producer: Mostafa Shayesteh. Tehran. 1384.
Ouhadi, Massoud. Revayat Shenasi Cinema and Television. Tehran: Daneshkadeh Radio and Television. 1391.
Shairi, Hamid Reza. "Study of the Sign-Semantic Style of Negotiation in the Transit Cafe: From Disaster to the Creation of AestheticsDar Majmoe Maqalate Neshane Shenasi Honar Be Enzemame Motaleate Hamandishi Cinema, Tehran: Farhangestane Honar. (1388/2009).  215-234.
Salmavi Mohammad. Istgahe akhar. Tehran Dadar. 1388.
Sattari, Jalal. Simaye Zan Dar Farhangeh Iran. Tehran: Markaz.1373.
Selden, Raman. A reader's guide to contemporany literary theory. Translated by Abbas Mokhber. Tehran: Tarhe No. 1372.
Taheri, qodratollah. "Unconfirmed language: Reality or illusion?"Matnpazhuhi adabi. vol. 42. (1388): 87-107.
Tajik, Mohammad Reza. Gofteman va tahlileh Goftemani. Tehran: Farhang Goftman. 1378.
Woolf, Virginia. A room of one's own. Et al. Translated by Azadeh Sajedi. Tehran: Sheidasb. 1384.
Woolf, Virginia and others. Women and Literature. Collector of Manijeh Najm Iraqi. Translated by Mercedeh Salehpour and Nastaran Mousavi. Tehran: Cheshmeh. 1382.
Zafaranchi, Sima and others. “Postcolonial Cinematic Adaptation, Mimicry, or Indigenization? Miller’s Death of a Salesman in Farhadi’s Salesman” Research in Contemporary World Literature. Volume 26, Issue 2, (2022): 485-454.
Zarlaki, Shahla. Dar khedmat va khiyanate zanan. Third edition. Tehran: Cheshmeh. 1396.