بررسی کارکرد گفتمانهای بوم‌محور در رمان منگی نوشته‌ی ژوئل اگلوف

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 گروه زبان و ادبیات فرانسه، گروه زبان فرانسه دانشکده‌ی ادبیات، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه سوربن نوول-پاریس 3، پاریس، فرانسه

چکیده

محیط‌زیست به عنوان عنصری کنش‌مند در ادبیات زیست‌محیطی مشاهده می‌گردد و یادآور کهن‌الگوها و حافظه تاریخی انسانها می‌باشد، انسان خود جزئی جدایی‌ناپذیر از یک زیست‌محیط طبیعی است. بر خلاف نقد اکوکریتیک که تبدیل به رشته‌ای تخصصی در ادبیات شد، نقد اکوپوئتیک با سایر علوم نظیر زبانشناسی، جانورشناسی، جامعه شناسی،  انسانشناسی، روانشناسی و غیره آمیخته شد و ابعاد جدیدی در مطالعات ادبی گشود. بررسی رابطه انسان و محیط‌زیست باعث شد تا به نقش انسان در افزایش و یا کاهش آسیب‌های زیست‌محیطی توجه بسیاری شود.  بازتاب این امر در حوزه ادبی موجب ظهور گفتمانهای جدیدی در جهت حفظ ‌محیط‌زیست شد. زیر شاخه‌‌های نقد بوم‌گرا نظیر زبانشناسی زیست‌محیطی، به زبان به شکل عمل و رفتار اجتماعی با متغیرهای فرهنگ، هویت، طبقه اجتماعی، جنسیت و بسط گفتمانهای اجتماعی پردخت و سبب تغییر نگرش و رفتار انسان ها نسبت به محیط‌زیست شد. گفتمان زوپوئتیک به تصاویر ادبی حیوان در متون ادبی و تعامل انسان/حیوان توجه نشان داد و گفتمان اکومدرنیسم  با بیان نقش فنّاوری در تخریب و احیای محیط‌زیست، بارهای معنایی جدیدی در گفتمانهای بوم‌محور آشکار نمود. اگلوف در منگی، با استفاده از تصاویر مربوط به آلودگی و کشتار حیوانات به نقش انسان و مدرنیته در تخریب‌ محیط‌زیست اشاره دارد. ما با تکیه ‌بر نقد ‌بوم‌گرا و تحلیل ‌گفتمان انتقادی فرکلاف، کارکرد گفتمانهای  بوم‌محور در بازتاب ‌ایدئولوژی جامعه را بررسی خواهیم کرد.نتایج نشان از تولید گفتمان مخاطره در برابر ضعف گفتمان حفاظت از ‌محیط‌زیست دارد. منگی بستری برای شکل‌گیری گفتمانهای جدید در جهت بسط نگاه انتقادی و ارتقای فرهنگ زیست‌محیطی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Examining the Functions of Ecological Discourses in Joël Egloff’s L'Étourdissement

نویسندگان [English]

  • Negar Mazari 1
  • Fatemeh Moti 2
  • Zahra Esmaeili khoshmardan 3
1 Department of French Language and Literature, Faculty of Letters, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
2 Department of French Language and Literature, Faculty of Letters, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
3 Department of French Language and Literature, Faculty of Letters, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
چکیده [English]

The environment is an active element in environmental literature, serving as a reminder of ancient patterns and human historical memory. Unlike ecocritical criticism, which is a specialized field in literature, ecopoetic criticism has been integrated with such sciences as linguistics, zoology, sociology, anthropology, etc., and has opened up new dimensions in literary studies. The study of the relationship between humans and the environment has led to much attention to the role of humans in increasing or decreasing environmental damage. This reflection resulted in the emergence of new discourses in literature aimed at preserving the environment. Sub-branches of ecocritical criticism, such as environmental linguistics, have focused on language as a social behavior with cultural, identity, social class, and gender factors. They have expanded social discourse and changed human attitudes and behaviors towards the environment. The zoopoetics discourse has focused on animal imagery in literary texts and human/animal interactions. The ecocriticism discourse has repeatedly revealed new meanings in eco-centered discourses by expressing the role of technology in environmental destruction and revival. Egloff in L'Étourdissement uses images related to pollution and animal slaughter to refer to the role of humans and modernity in environmental destruction. This paper examines the function of eco-centered discourses in reflecting the ideology of the society by relying on ecocritical criticism and critical discourse analysis. Results show the generation of risk discourses against the weakness of environmental protection discourses. L'Étourdissement provides a space for the formation of new discourses aimed at promoting environmental culture.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ecocriticism
  • ecological discourse
  • ecopoetics
  • zoopoetics
  • Fairclough
Ahmadian, Daryoush, and Mansour Haghighatian. “Sociological Analysis of the Role of Cultural Factors on the Studied Urban Environmental Behaviors (Citizens of Kermanshah)”. Urban Sociological Studies, vol.18(1395/2016): 51-76.
Bertrand, François, and Marie Fournier. “Les politiques Européennes d’environnement et l’aménagement des territoires 2009”. 103-120, (Consulté le 21 Mai 2021), https://www.researchgate.net/publication/290458750_Les_politiques_europeennes_d%27environnement_et_l%27amenagement_des_territoires,
Benhaïm, André, and Anne Simon. Zoopoétique : des Animaux en littérature moderne de langue Française. Septentrion Presses Universitaires Diffusion, 2018.
Blanc, Nathalie, et al. “Littérature & écologie : vers une écopoétique”. Ecologie Politique, vol. 2 (2008) : 5-28 (revue électronique), (Consulté le 10 février 2020), Available at : https://www.cairn.info/revue-ecologie-et-politique1-2008-2-page-15.htm
Boidin, Bruno, and Sandrine Rousseau. “ Quelle transition vers un capitalisme soutenable ? ”. Revue Française de socio-Economie, (2) : 187-204, 2011, (Consulté le 21 mai 2021), Available at : https://www.cairn.info/revue-francaise-de-socio-economie-2011-2-page-187.htm
Buell, Lawrence. Writing for an Endangered World. Literature, Culture, and Environment in the U.S. and Beyond. Cambridge, Harvard Université Presse, 2001.
Da Silva, Lily. “The Buddhist Attitude Towards Nature”. Environmental Ethics: Readings in Theory and Application, 2001. 256-260.
Defraeye, Julien.  “Perspectives écopoétiques dans le récit québécois contemporain”. University of Waterloo, 2019, Thesis, (Consulté le 10 février 2020), Available at: https://uwspace.uwaterloo.ca/bitstream/handle/10012/14689/Defraeye_Julien.pdf?sequence=5&isAllowed=y.
Egloff, Joël. L’Etourdissement.  Translated by A. Nouri.  7th Edition.  Tehran, Ofogh, 1397/2018.
Fairclough, Norman. Discourse and Social Change. Cambridge, Polity Press, 1992.
---. “Discourse, Social Theory, and Social Research: The Discourse of Welfare Reform ”. Journal of Sociolinguistics, vol. 4, no. 2(2000): 163-195.
Ghajari, Hosseinali, and Javad Nazari. Karborde Tahlile Goftman dar Tahghighate Ejtemai [Undertaking Discourse Analysis for Social Research].  1st Edition. Tehran, Jameeshenasan, 1392/2013.
Hejazi, Nosrat, and Marziyeh Meshgini. “Comprarative Study on The Little Prince and Animals Farm, according to Claude Duche’s Sociocritical Model”. Research in Contemporary World Literature [Pazhuhesh-e Zabanha-ye Khareji], vol. 26, no.1 (1400/2021): 110-142.
Joncour, Serge. Chien-Loup. Paris, Flammarion, 2018.
Lacroix, Valérie., and Edwin. Zaccaï. “Quarante ans de politique environnementale en France : évolutions, avancées, constante”.  Revue Française d'administration publique,  2 (2010) : 205-232.
Marandi, Seyed Mohammad, et al. “Landscape, Scientistic Realism and Climate Change in Ian McEwan’s Solar”. Research in Contemporary World Literature [Pazhuhesh-e Zabanha-ye Khareji], vol. 26, no.1 (1400/2021): 244-275.
Moniri, Effatossadat, and Maryam Hosseini. “The Study of World Life in Natalia Ginsburg Works According to the Theories of Habermas”. Research in Contemporary World Literature [Pazhuhesh-e Zabanha-ye Khareji], vol. 19, no.1 (1393/2014): 145-162.
Pagano, Emmanuelle. Trilogie des rives, I : Ligne et Fils. Paris, P.O.L, 2015.
---., Trilogie des rives, II : Saufs Riverains. Paris, P.O.L, 2017.
Parsapour, Zahra. Ecocriticism. Tehran, Institute for Humanities and Cultural Studies, 1392/2013.
Pireyre, Emmanuelle. Chimère. Paris, Editions d’Olivier, 2019.
Rueckert, William. “ Literature and Ecology: An Experiment in Ecocriticism”.  Iowa Review, vol. 9, no. 1 (1978): 71-86.
Sapir, Edward. “Language and Environment”. American Anthropologist, vol. 14, no.2 (1912): 226-242.
Schoentjes, Pierre. Ce qui a lieu, Essai d'écopoétique. Marseille, Wildproject Editions, 2015.
---. Littérature et écologie : le mur des abeilles. José Corti, 2020.
Schultz, P. Wesley, and Lynnette Zelezny. “Values as Predictors of Environmental Attitudes: Evidence for Consistency Across 14 Countries ”. Journal of Environmental Psychology, vol. 19 (1999): 255-265.
Simon, Anne. “Du peuplement animal au naufrage de l'Arche : La littérature entre zoopoétique et zoopoéthique ”. L'esprit créateur, vol. 57, no.1 (2017) : 83-98.
Suberchicot, Alain. Littérature et environnement Pour une écocritique compare. Paris, Honoré Champion, 2012.
Tellier, Honorine. “Self /écopoétique et études animales littéraires”. Sorbonne nouvelle, (revue électronique), (Consulté le 26. Février 2018), Available at: https://animots.hypotheses.org/4506.