کاربست اسطوره در شعر نو عربی و کُردی؛ بررسی موردی شعر ادونیس و شیرکو بیکه‌س

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده زبان و ادبیات دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

2 گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

چکیده

اسطوره به عنوان اولین نظام فکری بشر، بخشی از تجارب ذهنی ملل است و شعر تداوم­بخش آن بوده است؛ زیرا تخیل در اسطوره­ ماهیتی متناسب با صور خیال در شعر دارد. آشنایی شاعران با اسطوره­ها، کارکرد مطلوب اسطوره­ها در بیان موضوعات و غنای زبان از عوامل گرایش شاعران کُرد و عرب به آن است. ادونیس و بیکه­س با ذهنیتی انضمامی انتزاعی و در­هم شکستن فرم­های کلاسیک نوآوری کرده و با تصرف و باز­آفرینی در اسطوره­ها و نمادهای اسطوره­ای، آن را در خدمت بیان مضامین قرار داده­اند. پژوهش حاضر به شیوۀ تحلیل محتوا و بر مبنای رویکرد تطبیقی در مکتب آمریکا، کاربست اسطوره­ در شعر نو عربی و کُردی را با تأکید بر اشعار ادونیس و شیرکو بررسی کرده تا وجوه بنیادین نمادهای اسطوره­ای شعر آنها را تبیین نماید. اسطوره در همه موضوعات اصلی شعر ادونیس و شیرکو به کار رفته و دلالت­های ضمنی مفاهیم اساطیری بیش از دلالت­های آشکار است. ققنوس، عیسی، مریم، شهرزاد، قابیل و هابیل، مهیار و حلاج، سیزیف، نوح وسندباد از جمله اسطوره­های مشترک در شعر آنهاست. شیرکو بیشتر به اسطوره­های شرقی و ایرانی و ادونیس اغلب به اسطوره­های یونانی و رومی گرایش دارد. بسط راهبردهای معنایی، استفاده از ظرفیت مفهوم­سازی و سیلان مضامین اسطوره­ای و تلفیق آن با مفاهیم ذهنی و شناخت تاریخ از عوامل توفیق هر دو شاعر در کاربست اسطوره است. آنها با تلفیق مفاهیم، نقاب­سازی از شخصیت­های اسطوره­ای، تقویت کارکردهای ساختاری و مفهومی زبان، تبیین ابعاد ذهنی و عینی زمان و مکان و تلمیح به روایت­ها و شخصیت­ها بر غنای معنایی شعر افزوده­اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Mythological Paradigms in Modern Arabic and Kurdish Poetry; A Case Study of Adonis and Sherko Bekas

نویسندگان [English]

  • Sharafat karimi 1
  • Galavij Shaikhi 2
1 Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Languages and Literature, University of Kurdistan, Sanandaj Iran
2 Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Humanities, Azerbaijan Shaheed Madani University, Tabriz, Iran
چکیده [English]

Myth, as the first human intellectual system, is part of the mental experiences of nations, and poetry has been a continuation of that because imagination in myth is cognate with the imagery in poetry. Adonis and Bekas, with assimilative and abstract mindsets and breaking down classical forms have brought great innovations and by adopting and recreating mythological symbols have appropriated them to express their themes. This research, using content analysis and a comparative approach based on the American school, examines the application of myth in modern Arabic and Kurdish poetry, with an emphasis on the poems of Adonis and Sherko Bekas, to explain the fundamental aspects of the mythological symbols in their poetry. Myth is used in all the major themes of Adonis and Sherko Bekas’ poetry, yet implicit connotations of mythological concepts are more than the explicit ones. Phoenix, Jesus, Mary, Scheherazade, Cain and Abel, Mahyar and Hallaj, Sisyphus, Noah and Sindbad are among the common myths in their poetry. Sherko Bekas is more inclined towards Eastern and Iranian myths, while Adonis often leans towards Greek and Roman myths. Expanding the semantic strategies, utilizing conceptualization capacity, exerting the fluidity of mythological themes, and combining them with historical knowledge are factors that have helped both poets succeed in applying myth in their poetry. They have added to the richness of the meaning of their poetry by combining concepts, masking mythical characters, strengthening structural and conceptual functions of language, explaining the mental and physical dimensions of time and place, and hinting at narratives and characters.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Myth
  • New Arabic Poetry
  • New Kurdish Poetry
  • Adonis
  • Sherko Bikas

مراجع

Abu Ali, Raja. Al Ostuorah fi Sher Adonis [Myth in Adonis poem]. Damascus, Dar Al Takween, 2009.
Adonis, Ali Ahmed Saeed. Tanbba Ayoha Al Ama [Come to Your Senses, Blind Man]. Beirut, Dar Al-Saqi, 2005.
---. Almesrah va Almarayah [Theater and Mirrors]. Beirut, Dar Al-Adab, 1967.
---. Al Amal Al sheriyah Al Kamelah [Complete Poetic Works]. vol. 2. Beirut, Dar Al-Awdah, 1975.
---. Al tahavolat va Al Hejrah fi AQalime Al nahar va Al lail [Transitions and Migration in the Regions of the River and the Night]. Beirut, Dar Al Adab, 1988.
---. Al Amal Al sheriyah Al Kamelah [Complete Poetic Works]. Beirut, Dar Al-Awda, 1988.
---. Al Amal Al sheriyah Al Kamelah [Complete Poetic Works]. vol. 1-4. Damascus, Dar Al-Mada for Culture and Publishing, 1996.
---. Ketab Al Hesar [Siege Book]. Beirut, Daro Al Adab, 1996.
Al-Jabouri, Monzer. Mena Al Ostuora Al Shabiyah Ela Al Kayal Al Elmi (Al Sindbad Al Bahri) [From Folk Legend to Science Fiction]. Beirut, Dar Al-Awda, 2003.
Amouzgar, Jaleh. A Mythological History of Iran [Tarikh-e Asatiri-e Iran ]. Tehran, Samt Publications, 1375.
Arab, Abbas. Adonis Dar Arse Sher va Naqde Moasere Arab [Adonis in Contemporary Arab Poetry and Criticism]. Mashhad, Ferdowsi University of Mashhad, 1383.
Barthes, Roland. Osrtoureh Emrozi [Modern Legends, Roland Barthes]. Translated by Shirin Daqiqian. Tehran, Nashre Markaz, 1375.
Barwasi, Ismail, and Khosrow Hassanzadeh. “Baztabe Eshqe Ozri Dar Do Dastaneh mam o Zain va Sham o Wali Diwaneh” [“Reflection of the Chaste Love in Two Stories "Mam and Zin" and "Sham and Wali Dewana”]. Research in Contemporary World Literature [Pazhuhesh-e Zabanha-ye Khareji],  vol. 23, no. 2 (February 2019): 303-328.
Barwasi, Ismail, et al. “Gorbat Gozini va Rouhe Elineh Shodeh dar Daronmayeh Sheri Sherko Bekas va Marof Rosafi” [“Alienation and the Alienated Spirit in the Poetic Themes of Sherko Bekas and Ma’arouf Rosafi”]. Research in Contemporary World Literature [Pazhuhesh-e Zabanha-ye Khareji], vol. 27, no. 1 (August 2022): 232-273.
Bekas, Sherko. Darreh-e-Parwaneh [Butterfly Valley]. Translated by Muhammad Raouf Moradi. Tehran, Nashre Anna, 1380.
---. Diwan sherko [Sherko's Poems]. no. 1-6,  Sulaymaniyah, Sardam, 2006.
Bimar, Abdulrazaq. “Danishtnik Lagal Goranda” [“A Meeting with the Poet”]. Gofari Bayan, no. 2 (1970): 2-25.
Cassirer, Ernst. Zaban va Ostuoreh [Language and Myth]. Translated by Mohsen Solaci. Tehran, Marwarid Publications, 1387.
Dixon Kennedy, Mike. Daneshnameh Asatireh Yonan va Rome [Encyclopedia of Greek and Roman Mythology]. Translated by Roqayeh Behzadi. vol. 1. Tehran, Tahouri, 1385.
Frazer, James George. Adonis Ao Tmouz [Adonis or Tammuz]. Translated by Jabra Ibrahim Jabra. Beirut, The Arab Institute for Studies and Publishing, 1982.
Halimi, Rafeeq. Alsher va Al Abab Al Kordi [Kurdish Poetry and Literature]. Bagdad, Al Shabab, 1956.
Hassan, Mouloud Ibrahim. Garan Ba Dovay Namrida [Look for Nermin]. Haoller, Aras, 2002.
Ismail Pour, Abul Qasim. Ostoureh Bayaneh Namadin [The Myth of Symbolic Expression]. Tehran, Soroush, 1378.
Jost, François. “Cheshm-Andaze Tarikhi Adabiyate Tatbiqi”. Translated by Alireza Anushirwani. Comparative Literature Studies Journal [Motaleate Adabiyate Tatbiqi], no .3 (1386): 37-60.
Levi-Strauss, Claude. Myth and Meaning. Translated by Fazel Larijani and Ali Jahan Polad. Tehran, Farzan, 1380.
Mostafa, Mohammad Fazel. Dangi Piramerd la Bzutnavay Shiri Kurdida. Haoller, Rojhalat, 2011.
Neda, Taha. Al Adab Al Moqaren [Comparative Literature]. Beirut, Dar al Nehza Al Arabiah, 1991.
Pur-Daoud, Ibrahim. Yashtha. Tehran, Tehran University, 1377.
Raouf, Luqman. Bnah Mayhkani Moderna la Shirakani Sherko Bekacda [The Origin of Civility in Shirko's Poetry]. Sulaymaniyah, Sardam, 2009.
Seliwa Issa, Hawjin. Bniyti wenay Honari La Shiri Sherko Bekacda [The Foundation of Artistic Structure in Shirko's Poetry]. Sulaymaniyah, Sardam, 2009.
Turner, Victor. “Ostoreh va Namad”. Translated by Alireza Hassanzadeh. Ketab Mah, vol.5, no. 3-4 (1381): 69-90.
Yunus, Abdul Rahman. Al osturah fi Al sher va Al Fekr [Myth in Poetry and Thought]. Beirut, Daro Al Fekr, 2003.
پژوهش ادبیات معاصر جهان
دوره 28، شماره 1
مرداد 1402
صفحه 17-46

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار