نوشتار پست‌مدرن در دو رمان ملکوت اثر بهرام صادقی و صورت جلسه اثر ژان-ماری گوستاو لوکلزیو

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

بهرام صادقی و ژان‌ماری گوستاو لوکلزیو هر دو از نویسندگان سنت‌شکن و نوآور معاصرند که، همانند هر یک از بزرگان علم و ادب، بر نویسندگان پس از خود نیز تأثیرگذار بوده‌اند. با توجه به اینکه این دو نویسنده از پیشگامان عصر داستان‌نویسی پسامدرن به شمار می‌روند و در یک برهة زمانی دو رمان مشهور خود، ملکوت (1350) و صورت‌جلسه (1963) را به نگارش درآورده‌اند، این سؤال مطرح می‌شود که تا چه اندازه مؤلفه‌های نوشتار پسامدرن در این دو اثر همسویند. شایان ذکر است، شرایط اجتماعی و تاریخی زمان نگارش این دو رمان به فرضیة شباهت آن‌ها قوت می‌بخشد: صورت‌جلسه پس از جنگ الجزایر و ملکوت پس از کودتای 28 مرداد نگاشته شده است. مطالعة نزدیکی نوشتار پسامدرن در این دو رمان از این جهت جالب توجه است که مفهوم پسامدرن در فرهنگ‌ها و جوامع گوناگون یکسان نیست. در این مقاله، با تکیه بر شاخص‌ترین مؤلفه‌های پست‌مدرنِ مشترک در این دو اثر به مطالعة درونمایة مرگ‌اندیشی، دوگانگی و تناقض و در نهایت، بُعد معماگونة روایت می‌پردازیم.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Postmodern writing in Malakut, novel of Bahram Sadeghi, and Interregation written by J.-M.G. Le Clezio

نویسندگان [English]

  • Maryam Sheibanian 1
  • Elham Nikravesh 2
1 Department of French Language and Literature/Faculty of Literature and Human Science
2 M.A./Department of French Language and Literature/Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

Bahram Sadeghi and Jean-Marie Gustave Le Clézio are both innovative contemporary writers. Considering that these two writers are pioneers of the postmodern period of fiction in their countries, and that during this time, they wrote their two famous novels, Malakut (1350) and Interrogation (1963), this question is to be seen : to what extent postmodern writing components are similar in their mentioned works? It is worth noting that the social and historical conditions for the writing of these two novels strengthen their similarity assumption: Interrogation was written after Algerian war and Malakut was created after the coup d’état of August twenty eight. Examining the affinities between these two novels could be also interesting because the postmodern concept is not the same in different cultures and societies. In this paper, based on the most common elements of postmodern writing in these two works, we study the theme of death thought, duality and contradiction, and finally, the enigmatic aspect of the narration.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Postmodern writing
  • Malakut
  • Interrogation
  • death thought
  • duality
  • enigmatic writing

مراجع

بزرگنیا، کامران (1377» ،(وسوسة مرگ فکر مرگ»، خون آبی بر زمین نمناک، 183-195 ،تهران: آسا.
بیات، حسین (1387 ،(داستاننویسی جریان سیال ذهن، تهران: علمی-فرهنگی.
تشکری، منوچهر، رفیعی، سارا (1391» ،(بهرام صادقی، پیشگام یا همگام با ادبیات پستمدرن جهـان»، http://rms.scu.ac.ir/Files/Articles/ :اینترنتـی صـفحة آدرس، 1-7 ،داستانپژوهـی ملی همایش Conferences/Abstract/maqaleh.pdf201324235631744.pdf
داد، سیما (1383 ،(فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: مروارید.
سپانلو، محمدعلی (1340 ،(نویسندگان پیشرو ایران، تهران: کتاب زمان.
سیدحسینی، رضا (1357 ،(مکتبهای ادبی، چاپ ششم، تهران: کتاب زمان.
صادقی، بهرام (1351 ،(ملکوت، چاپ سوم، تهران: کتاب زمان.
صنعتی، محمد (1382» ،(بـا مـرگ بـه سـتیز مـرگ: بررسـی روان شـناختی ملکـوت بهـرام صـادقی». تحلیلهای روانشناختی در هنر و ادبیات، چاپ دوم، تهران: نشر مرکز.
کمبل، ژوزف (1394 ،(تو آن هستی، ترجمة مینا غرویان، تهران: دوستان.
محمودی، حسن (1377 ،(خون آبی بر زمین نمناک. تهران: آسا.
ملپاس، سایمن (1969 ،(ژانفرانسوا لیوتار، ترجمة قمرالدین بادیردست (1389 ،(تهران: نشر نی.
مهدیپورعمرانی، روحاالله (1379 ،(مسافری غریب و حیران، تهران: نشر روزگار.
میرعابدینی، حسن (1377 ،(صد سال داستاننویسی ایران، تهران: نشر چشمه.
Barthes, Rolland (2002), Œuvres Complètes: 1968-1971, Paris: Seuil.
Bauman, Zygmunt (1992), Intimations of Postmodernity, London: Routledge.
Bertens, Hans (1995), The Idea of The Postmodern, London: Routledge.
Cortanze, Gérard de (2009), J. M. G. Le Clézio. Paris: Gallimard.
Derrida, Jacques (1967), L'écriture et la difference, Paris: Éditions du Seuil.
Docherty, Thomas (1996), Alterities: Criticism, History, Representation, Oxford: Clarendon Press.
Eco, Umberto (1965), L’œuvre ouverte, Paris: Seuil.
Freud, Sigmund (1920), «Au-delà du principe de plaisir», Essais de psychanalyse, Paris: Payot.
Freud, Sigmund (1973), Névrose, psychose et perversion, Paris: PUF.
Gontard, Marc (2001), «Le postmodernisme en France: définition, critères, périodisation», In Le temps des lettres: Quelles périodisations pour l'histoire de la littérature française du 20ème siècle ?, Presses Universitaires de Rennes, pp. 282- 294, URL: . doi: 10. 4000/books. pur.
Hassan, Ihab (1987), The Postmodern Turn: Essays in Postmodern Theory and Culture, Ohio State University Press.
Jouve, Vincent (2001), L’Effet-personnage dans le roman, Paris: PUF.
Le Clézio, J. M. G. (1963), Le Procès-verbal, Paris: Gallimard.
Le Clézio, J. M. G. (2008), «J’essaie de savoir qui je suis», Entrevue par F. Busnel, In Lire, Paris, pp. 46-49.
Léger, Thierry (1995), L’œuvre de Le Clézio face à l’existentialisme, au nouveau roman et au postmoderne, Thèse de doctorat, Université de Washington.
Lyotard, Jean-François (1979), La Condition postmoderne: Rapport sur le savoir, Paris: Minuit.
Lyotard, Jean-François (1986), Le Postmoderne expliqué aux enfants, Paris: Galilée.
McHale, Brian (1987), Postmodernist Fiction, London: Routledge.
Mootoosamy, Vidoolah (2016), «Violence et abjection dans les premiers textes de Le Clézio», Les Cahiers J. M. G. Le Clézio. La violence dans les premières œuvres. Paris: Passages, dirigé par Thierry Leger et Fredrik Westerlund.
Patricia, Waugh (2002), Metafiction: The Theory and Practice of Self-conscious Fiction, London: Routledge.
Salles, Marina (1996), Parcours de lecture, Le Procès-Verbal, Paris: Bertrand-Lacoste.
Scarpetta, Guy (1985), L’Impureté, Paris: Grasset & Fasquelle.
Sim, Stuart (2011), The Lyotard Dictionary, Edinburgh: Edinburgh University Press.
پژوهش ادبیات معاصر جهان
دوره 24، شماره 2
بهمن 1398
صفحه 433-454

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار