بررسی مقایسه‌ای شطرنج‌باز، اثر تسوایگ و چشم‌هایش، اثر علوی از منظر رئالیسم

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات آلمانی / دانشگاه تهران

2 دانشیار گروه آلمانی دانشکدۀ زبان‌ها و ادبیات خارجی دانشگاه تهران

چکیده

اشتفان تسوایگ و بزرگ علوی، به ‌عنوان دو نویسندۀ پرآوازة ادبیات معاصر آلمانی و فارسی و نمایندگان مکتب ادبی رئالیسم، با توجه به موقعیت سیاسی و اجتماعی عصر خویش، به آفرینش آثار رئالیستی روی آوردند و فضایی سرشار از واقعیت را به تصویر کشیدند. بزرگ علوی به واسطۀ تحصیل و زندگی در آلمان و آشنایی با آثار نویسندگان آلمانی زبان، به این سبک گرایید و از جمله آغازگران سبک داستان‌نویسی رئالیسم در ایران گشت. دیدگاه رئالیستی حاکم بر رمان چشم ‌هایش، اثر بزرگ علوی شباهت بسیار زیادی با دیدگاه رئالیستی اشتفان تسوایگ در نوول شطرنج ‌باز دارد. جستار ذیل کوششی برای تطبیق نمود مؤلفه‌های رئالیسم در دو اثر فوق است. بررسی مقایسه‌ای این آثار با تکیه بر نمود مؤلفه‌های رئالیسم مشخص خواهد کرد که علوی و تسوایگ از نظر سبک نوشتاری به هم نزدیک هستند و وجوه اشتراک آن‌ها حاکی از تأثیر تسوایگ بر علوی در خلق رمان چشم‌هایش می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A comparative study of Zweig’s Schachnovelle and Alavi’s Her Eyes from the perspective of realism

چکیده [English]

Stefan Zweig and Bozorg Alavi, as two well-known authors of the contemporary German and Persian literature and representatives of the school of realism tended to the creation of realistic works, depicting a completely authentic atmosphere due to the social and political state of their time. Bozorg Alavi tended to this writing style by studying and living in Germany and by getting to know the poetic works of the german authors. So he became one of the pioneers of the realistic narrative in Iran. The realistic perspective in Her Eyes, Bozorg Alavi’s work bears a great resemblance to the realistic perspective of Stefan Zweig in Schachnovelle. The following article is an attempt to match the realistic aspects of the above mentioned works against each other. The comparative study of these two works will determine, based on an investigation into the realistic factors, that Alavi and Zweig bare similarities in terms of their writing styles and these similarities indicate the influence of Zweig on Alavi in creating the Roman Her Eyes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bozorg Alavi
  • Her Eyes
  • Stefan Zweig
  • Schachnovelle
  • Realism
  • characterisation
  • Plot

مراجع

اکبری بیرق، حسن (1388)، «روایت واقع‌گرا در آثار داستانی ابراهیم گلستان»، مجلۀ تاریخ ادبیات، شمارۀ 62، از 5 تا 27.
پاینده، حسین (1389)، داستان کوتاه در ایران، داستان‌های رئالیستی و ناتورالیستی، تهران، انتشارات نیلوفر.
خامه‌ای، انور (1384)، «در سوگ یار هدایت و همکار ارانی»، علی دهباشی، یاد بزرگ علوی، تهران، نشر ثالث. از 275 تا 282.
دستغیب، عبدالعلی (1378)، نقد آثار بزرگ علوی، چاپ اول، تهران، نشر ایما.
دقیقیان، شیرین‌دخت (1371)، منشأ شخصیت در ادبیات داستانی، چاپ اول، تهران، انتشارات نویسنده.
ریمون‌کنان، شلومیت (1387)، روایت داستانی، ترجمۀ ابوالفضل حری، تهران، نشر نیلوفر.
سیدحسینی، رضا (1387)، مکتب‌های ادبی، چاپ پانزدهم، تهران، انتشارات نگاه.
شکری، فدوی (1386)، واقع‌گرایی در ادبیات داستانی معاصر ایران، تهران، انتشارات نگاه.
علوی، بزرگ (1389)، چشم‌هایش، چاپ سیزدهم، تهران، انتشارات نگاه.
کریم‌پور، حیدر (1386)، بزرگ علوی، تهران، نشر تیرگان.
گلشیری، هوشنگ (1380)، باغ در باغ، چاپ دوم، تهران، نشر نیلوفر.
لوکاچ، گئورگ (1380)، پژوهشی در رئالیسم اروپایی، ترجمۀ اکبر افسری، تهران، علمی و فرهنگی.
مؤمنی، باقر (1384)، «بزرگ علوی جوان»، علی دهباشی، یاد بزرگ علوی، تهران، نشر ثالث، از 145 تا 160.
مونت گومری، مارتین (1373)، «رئالیسم»، مجلۀ هنر، ترجمۀ مصطفی خرقه‌پوش، شماره 27، از 363 تا 370.       
مهرور، زکریا (1384)، «بزرگ علوی، رمانتیست انقلابی»، علی دهباشی، یاد بزرگ علوی، تهران، نشر ثالث، از 75 تا 82.
میترا (1349)، رئالیسم و ضدرئالیسم در ادبیات، چاپ دوم، تهران، انتشارات نیل.
میرصادقی، جمال (1376)، عناصر داستان، چاپ سوم، تهران، انتشارات سخن.
میرعابدینی، حسن (1384)، «سالشمار زندگی و آثار بزرگ علوی»، علی دهباشی، یاد بزرگ علوی، تهران، نشر ثالث، از 11 تا 40.
------------- (1380)، صد سال داستان­نویسی ایران، ج 1، چاپ دوم، تهران، نشر چشمه.
Baumann, Barbara und Brigitta Oberle (1985): Dutsche Literatur in Epochen, Ismaning: Max Hueber Verlag.
Bentzein, Joachim (2007): Die völkerrechtlichen Schranken der nationalen Souveränität im 21. Jahrhundert, Frankfurt am Main: Internationaler Verlag der Wissenschaften.
Gelber, Mark H. (2007): Stefan Zweig Reconsidered. New Perspectives on his Literary and Biographical writings, Tübingen: Max Niemeyer Verlag.
Grant, Damian (1970): Realism, Großbritanien: Cox & Wyman Ltd, Fakenham, Norfolk.
Killinger, Robert (2013): Literaturkunde, 1. Auflage, Wien: Österreichischer Bundesverlag Schulbuch GmbH & Co. KG.
Lenjani, Ilir (2009) Stefan Zweig im Exil, (Diplomarbeit), Universität Wien.

Martin, Wallace (1986): Recent Theories of Narrative, 1. Auflage, USA: Cornell University Press.

Martini, Fritz (1960): „Deutsche Literatur in der Zeit des ‚bürgerlichen Realismus‘. Ein Literaturbericht“. In: Deutsche Vierteljahrsschrift für Literaturwissenschaft und Geistesgeschichte, S. 581-666.
Prater, Donald A. Und Volker Michels(1981): Stefan Zweig: Leben und Werk im Bild, Frankfurt am Main: Insel Verlag.
Radjaie, Ali (2015): Einführung in die deutsche Literatur, Arak: Universität Arak.
Rahnema, Touradj (1971) Das Novellenwerk Stefan Zweigs aus tiefenpsychologischer Sicht (Dissertation), Universität Salzburg.
Sonnenfeld, Marion (1982): „Book Reviews“, in: The German Quarterly, 55. Vol., N. 4 S. 605-606.
Zweig, Stefan (1922): Amok: Novellen einer Leidenschaft, Leipzig: Insel-Verlag.
----------------- (2015): Die Welt von Gestern. Erinnerungen eines Europäers, Berlin: Verlag der Contumax GmbH & Co. KG.
پژوهش ادبیات معاصر جهان
دوره 23، شماره 2
بهمن 1397
صفحه 329-354

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار