تحلیل رویکردهای نظری نقد ترجمه: کاربردهای آموزشی و پژوهشی

نویسنده

دانشگاه اراک

چکیده

بحث اصلی این مقاله تحلیل گفتمان محققان و پژوهشگران زمینة نقد ترجمه به منظورکشف مبانی و منابع آموزشی و یادگیری، تعیین معیارها و ملاک‌های نقد ترجمه، و تشخیص نوع، کیفیت، و چگونگی هم کنشی بین متغیرها در عرصة نقد ترجمه است. این مقاله با نگرشی تحلیلی، توصیفی، و تطبیقی دیدگاه‌های زبان‌شناسان، ترجمه‌شناسان، و مترجمان را تجزیه و تحلیل کرده است. نتیجه نشان می‌دهد که 7/62% مبانی فکری و منابع آموزش و یادگیری محققان در مطالعات انتقادی ترجمه را بررسی و توصیف خود فرایند ترجمه تشکیل می‌دهد. این نکته مبین رابطة مثبت بین رویکردهای نقد ترجمه و مبانی علم آزمون‌سازی است. 5/39% محققان ابعاد گوناگون تحلیل را مورد توجه قرار داده‌اند که در آن هم کنشی بین متغیرها تجزیه و تحلیل می‌گردد. 7/69% محققان بر این باورند که فرایند نقد ترجمه دارای معیارها و ملاک‌هایی است که میان آنها و زبان، ادبیات، فرهنگ، و علوم گوناگون رابطة معناداری وجود دارد. به نظر همه محققان، نقد ترجمه ماهیتی پژوهشی دارد و می‌تواند آثار مختلفی بر ابعاد گوناگون نظام تربیت مترجم داشته باشد. لازمة چنین رویکردی بازنگری و تحول در زمینه‌های تهیه و تدوین مطالب درسی، آموزش، و روش‌های آزمون ترجمه می‌باشد و روش‌های سنتی دیگر پاسخ‌گوی نیازهای رشته تربیت مترجم در عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات نیست. با توجه به این که در رشته‌های مرتبط از جمله آموزش زبان و زبان‌شناسی تحقیقات گسترده و نظام‌مندی صورت گرفته است، می‌توان اصول و مبانی آنها را مطالعه کرد و اشتراکات را اقتباس نمود و با اتخاذ روش‌های خلاق، نظام آموزشی مدون تربیت مترجم را ارائه کرد. به خاطر این که در آن حوزه‌ها در طول سال‌ها تحقیقات فراوانی انجام گرفته است و ترجمه‌شناسان می‌توانند با تجزیه و تحلیل آنها رسیدن به هدف در ابعاد گوناگون را تسهیل نمایند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of Theoretical Approaches on Translation Criticism: Research and Pedagogical Implications

نویسنده [English]

  • Ali Mohammad Mohammadi
چکیده [English]

This paper intends to analyze the attitudes of translation criticism researchers in order to present a theoretical map for translation criticism studies, extract the investigators' learning resources, infer translation criticism criteria, and determine the kind, quality, and degree of interrelationship between translation criticism variables. The linguists, translatologists, and translators' views have been investigated from descriptive, comparative, and critical points of view. The results of the study reveal that 62.7% of the total 43 researchers, in this survey, believe that the process of translation itself is the major teaching-learning resource and there is a meaningful and positive relationship between the theoretical approaches to translation criticism and the principles of language testing. Moreover, 39.5% of researchers have approached text analysis from different perspectives expressing the positive interaction between the textual and social variables. Also, 69.7% of the investigators maintain that there is a positive interaction between the criteria for translation criticism and linguistic, literary, cultural outlooks. All of the researchers in the survey hold that translation criticism is basically a research oriented phenomenon. Therefore, this positive, interactive, and cause and effect relationship should not be taken for granted in the process of material development, translation education and evaluation. Since, in relevant areas such as linguistics, semiotics, socio-cultural studies, and language education a large number of scientific investigations have been carried out, their foundations can be analyzed, classified, and finally applied creatively and innovatively in order to establish a well-organized, scientific, and educational system for translation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Educational and Scientific Implications
  • Theoretical Approaches
  • Translation Criticism