دریدن پرده‌های پندار در نمایشنامة مرغابی وحشی

نویسنده

چکیده

ادبیات جهان ماندن در پرده‌های پندار را دشمن بزرگ آدمی دانسته و به شیوه‌های گوناگون آن را بازنمایی کرده‌است. ادبیات ایران از دیرباز جز پرداختن به‌مضامینی همچون فداکاری، عشق و آگاهی در برابر رذایلی مثل دروغ، فریب، ریا، تزویر، سالوس، توهم و خیال باطل نیز صف کشیده است. مرغابی وحشی ایبسن نیز بر چنین مضامینی استوار است. این مقاله به همانندی «خواب»ی دردناک در مرغابی وحشی اشاره می‌کند و آن را با «خواب خرگوشی» در ادبیات فارسی همسنگ می‌داند. بحث اصلی مقاله این‌است که برآشفتن ناشیانة این «خواب» مایة فعال‌شدن مکانیزم دفاعی خواب‌آلودگان است و این کار فقط از کسانی برمی‌آید که بتوانند نظیر فرزانة افسانة زندگی عطار، از خود بگذرند و شرایطی مهیا‌کنند که دیگران حتی از آن‌ها فراتر بروند. به عبارتی، این مقاله بر محور این سخن می‌گردد که روشنگرانِ وامانده در تاریکی همچون رطب خوردگانی‌اند که منع رطب نتوانند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

-

چکیده [English]

This article deals with the concept of illusion in Ibsen's The Wild Duck and compares it with the same concept in Persian literature. What is painful in The Eild Duck is a feigned sleep from which Gregers tries to awaken people. He tries to open Hjalmar's eyes whose life is full of illusions. Gregers encourages him to confront the reality and accept it. However, his effort is a kind of defense mechanism and is doomed to fail.
The article, then, discusses a legendary poor dervish who dies to change the life of Attar, the great Persian poet. It argues that there are similarities between this dervish's deeds and what Gregers tries to achieve.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attar
  • Ibsen
  • Illusion
  • Persian literature
  • The Wild Duck