نقد گلستان سعدی از دیدگاه نظریه شناختی- اجتماعی بندورا.

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری روانشناسی تربیتی، دانشگاه لرستان، ایران

2 دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، دانشگاه محقق اردبیلی، (کارشناس دانشگاه فرهنگیان)، ایران

3 عضو هیأت علمی دانشگاه لرستان، لرستان، ایران.

چکیده

گلستان، تاثیرگذارترین کتاب نثر در ادبیات فارسی است که سعدی، شاعر و نویسنده پارسی‌گوی در آن به ذکر واقعیات زندگی انسان و نصایح اخلاقی، در یک دیباچه و هشت باب به نثر مُسَّجَع پرداخته است. امروزه بررسی رفتارهای مختلف انسانی در گلستان از منظر روان‌شناسی قابل تأمل است. این پژوهش، به دور از ملاک ارزش‌گذاری، به روش مقایسه‌ای بر آن است تا نظرات سعدی را در حکایت‌های گلستان با نظریه شناختی-اجتماعی بندورا مقایسه کند. شیوه پژوهش، کتابخانه‌ای و اسنادپژوهی است و روش تحلیل نیز جنبه تطبیقی دارد و در طرح هر مفهوم به نمونه‌های چندی اشاره شده است. یافته‌های پژوهش، حاکی از آن است که ﺳﻌﺪی از ﻗﺎﻟﺐ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺑﺮای ﺑﻴﺎن ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ روش‌های زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻬﺮه می‌گیرد و سعی دارد ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد رواﺑﻂ و رﻓﺘﺎرﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﻲ، راﻫﻜﺎرﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺧﻮد اراﺋﻪ نماید. این مفاهیم اﻣﺮوزه ﺑﺎ ﻧﻈﺮﻳﻪ شناختی-اجتماعی بندورا ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ دارد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که سعدی به مفاهیم عمده نظریه شناختی-اجتماعی بندورا نظیرِ یادگیری مشاهده‌ای و فرایند مؤثر بر آن، موجبیت متقابل و عاملیت انسانی در حکایات پرداخته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The critique of Saadi's Gulistan with Bandura's social cognitive theory.

نویسندگان [English]

  • Roghayeh Alaei 1
  • Sara Alaei Khoraem 2
  • Hassanali veiskarami 3
1 PhD. of Psychology, Lorestan University, Iran.
2 PhD. student of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili. (Farhangian University). Ardabil, Iran.
3 Lorestan University
چکیده [English]

Gulistan (a preface and eight chapters), the most influential book of prose in the classical Persian literature, that Saadi is a poet and writer Iranian to mention the realities of human life and moral exhortations in Gulistan. The very thought of a study of human behavior from Gulistan at the perspective of psychology. In this study (the evaluation criteria is not used) we used the method of compare for the psychological critique of Saadi's Gulistan with Bandura's social cognitive theory. Research method is a research library and documentation. And the analysis of the comparative aspects, and the design of each of the samples has been noted. The findings show that, Saadi is used the format of story for indicates the best ways to take advantage of life and is trying to improve relations and human behavior to your audience. These concepts today are corresponded with Bandura's social cognitive theory. The results show that the major concepts of Bandura's social cognitive theory, including observationa learning and processes affecting it, ...

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gulistan
  • Saadi
  • Bandura
  • Social cognitive theory
  • Education

مراجع

آقایوسفی، علیرضا و دیگران (1386). روان‌شناسی عمومی. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ اول.
رستگار فسایی، منصور (1375). مقالاتی درباره زندگی و شعر سعدی. تهران: امیرکبیر.
ساجدى صبا، طهمورث (1383). از ادبیات تطبیقی. ﭘﮋوﻫﺶ ادﺑﻴﺎت ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺟﻬﺎن. دوره 9، شماره 17، تابستان و پاییز، از ﺻﻔﺤﻪ 21 ﺗﺎ 28.
ستوده، هدایت اله (1374). درآمدیبرروان‌شناسیاجتماعی. تهران: مؤسسه انتشارات آوای نور.
سعدی شیرازی، مصلح‌الدّین (1382). گلستان سعدی. بر اساس نسخه محمدعلی فروغی. تهران: نشر سرایش.
سعدی شیرازی، مصلح‌الدّین (1388). گلستان سعدی. مصحح عزیزالله علیزاده، تهران: فردوس.
سلطانی، منظر و ﻃﺎﻫﺮه ﺻﺎدقی (1390). ﺗﺼﻮﻳﺮﭘﺮدازی ﻋﺎﻃﻔﻲ (ﺧﺸﻢ و ﺗﺮس) در ﺑﻮﺳﺘﺎن ﺳﻌﺪی ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﻣﺒﺎﺣﺚ روان‌شناسی. ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺳﺒﻚﺷﻨﺎﺳﻲ ﻧﻈﻢ و ﻧﺜﺮ ﻓﺎرﺳﻲ (ﺑﻬﺎر ادب، ﻋﻠﻤﻲ-ﭘﮋوﻫﺸﻲ)، ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ، ﺷﻤﺎره اول.
السون، متیو. اچ؛ هرگنهان، بی. آر (1388). مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری. ترجمه علی‌اکبر سیف. تهران: نشر دوران.
سیف، علی‌اکبر (1388). روان‌شناسی پرورشی نوین (روان‌شناسی یادگیری و آموزش). تهران: نشر دوران.
فرمهینی فراهانی، محسن (1378). فرهنگ توصیفی علوم‌تربیتی. تهران: انتشارات اسرار دانش.
کدیور، پروین (1385). روان‌شناسی تربیتی. تهران: سمت.
کمیسیون ‌ملی ‌یونسکو (1366). ذکر جمیل سعدی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اداره کل انتشارات و تبلیغات.
لفرانکویس، گای‌آر (1370).روان‌شناسیبرایآموزش.ترجمه منیجه شهنی ییلاق. تهران: چاپخانه آرین.
میدانی، مرضیه و علیرضا بخشایش (1391). بررسی تطبیقی نمودهای انسان‌گرایی در گلستان سعدی با رویکرد روان‌شناسی انسان‌گرا. کاوش‌نامه زبان و ادبیات فارسی، شماره 24.
نظری، جلیل؛ الهی‌زاده، صغری و خسرو رمضانی (1391). نقد روان‌شناختی گلستان سعدی. فصل‌نامهپژوهش‌نامهادبیاتوزبان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فیروزآباد، سال اول، شماره اول.
یوسفی، غلام‌حسین (1386). چشمةروشن،دیداریباشاعران. تهران: انتشارات علمی.
Bibliography
 
Kafafi, Mohammad Abdolsalam. (1389/2010). Adabiyate Tatbighi (Comparative literature).Tranl. by Seyyed Hossein Seyyedi. 2. Ed. Mashhad: Behnashr.
Bandura, Albert. (1390/2001). SOCIAL COGNITIVE THEORY: An Agentic Perspective. Department of Psychology. Stanford University, Stanford, California 94305-2131, l52:1–26.
پژوهش ادبیات معاصر جهان
دوره 23، شماره 2
بهمن 1397
صفحه 461-484

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار