قصد و نیت در اندیشۀ دایر و تطبیق آن با آرای مولوی در مثنوی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند.

2 کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند

چکیده

در این مقاله ضمن معرفی وین دایر Wayne Walter Dyer، روانشناس و نویسندۀ توانای آمریکایی در زمینه­های علوم مربوط به تعالی و پرورش نفس و بازگویی مختصری از اندیشه و جهان­بینی وی، قصد و نیت از دیدگاه دایر با قصد و نیت در مثنوی به شیوۀ تحلیلی تطبیقی بررسی شده است. یافته­های این پژوهش حاکی از آن است که اندیشه و جهان­بینی دایر چه به صورت مستقیم و چه غیرمستقیم، متأثر از اندیشه و جهان­بینی مولوی است و دیگر این که قصد و نیت در مثنوی، در مفهوم فردی آن به­کار رفته و به معنای: قصد، هدف، آهنگ، عزم جزم، تصمیم، انگیزۀ درونی و زبان حال و درون است؛ حال این که قصد و نیت مد نظر دایر، اراده و خواست خداوندی­ست که در فرهنگ اسلامی و عرفان ما از آن به قضا و قدر تعبیر می­شود و چهره­هایی که دایر از قدرت قصد و نیت ترسیم نموده (خلاقیت، رأفت و مهربانی، عشق و محبت، زیبایی، بسط و توسعه، وفور و فراوانی نامحدود، پذیرندگی) نیز بیانگر نام­ها و صفات خداوند است؛ که در جای جای مثنوی به آن­ها اشاره شده است. بیشتر معانی قصد و نیت از دیدگاه دایر با مباحث عرفانی مهم در مثنوی مانند: عشق، طلب، انسان کامل، توفیق، فنا و بقا مشابهت دارد، هر چند گاهی تفاوت­هایی نیز دیده می­شود. تأکید بر عشق به عنوان بزرگ­ترین نیروی عالم هستی و نفس به عنوان بزرگ­ترین مانع موجود در برقراری اتصال با قدرت قصد و نیت (حقیقت) از موضوعات اصلی اندیشۀ دایر است که بطور دقیق منطبق بر جهان­بینی مولوی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Intention and Objective in Dyer’s thought: A Comparative Study with Molavi’s Thoughts in Mathnavi

نویسندگان [English]

  • Mohammad Behnamfar 1
  • Zahra Esfahaneikandkali 2
1 Professor, Department of Persian Language and Literature, Birjand University.
2 Master of Persian Language and Literature, Birjand University
چکیده [English]

In this article after the introducing the great American writer and psychologist Wayne Walter Dyer (1940) and his thoughts and worldview, we have compared Molavi’s and Dyer’s thoughts employing a comparative analytic method. The result of the research show that Molavi’s thought and worldview has either directly or indirectly influenced Dyer. Moreover intention has an individual concept in Mathnavi but according to Dyer is God’s will,  known in Mysticism and Islamic culture as divine decree. The figures that Dyer presents for the power of intention such as: Love, Beauty, Kindness, and Creativity denote the names and attributes of God. Most of the meanings that are used in Dyer’s works are similar to mystical discussions in Mathnavi. Emphasis on Love as the greatest power of the universe and “Nafs” (ego) as the greatest impediment in connecting to the power of intention (Truth) is among the other main contents that are common in Molavi and Dyer’s worldview.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Molavi
  • Wayne Dyer
  • Intention
  • Mathnavi
  • Divine decree
  • Comparative Literature