بررسی تطبیقی شازده کوچولو و قلعه حیوانات بر اساس الگوی جامعه‌شناختی کلود دوشه

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان فرانسه دانشگاه تربیت مدرس

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه شهید چمران

چکیده

زبان تمثیل، رهکارهایی‌است برای انتقال مفاهیم و ساده‌سازی نهاده‌های پیچیدة اجتماعی، اخلاقی، سیاسی در گسترة ادبیات معاصر  که برون ار زبان تمثیل، امکان عرضه به‌شیوة مستقیم و آشکار را ندارند. از جملة این آثار تمثیلی دو رمان شازده کوچولو و قلعه حیوانات‌اند که علی‌رغم دارا بودن موضوعاتی به‌ظاهر متفاوت (روانشناختی و سیاسی)، اما از دیدگاه اجتماعی قابل قرابت به‌نظر می‌رسند. پرسشی که مطرح می‌شود، این است که با فرض تفاوت میان شخصیت و محیط زیستی دو نویسنده و به‌طریق اولی، میان دو جامعة مرجع و دو ژرف‌ساخت به‌ظاهر متفاوت، می‌توان به‌تناظر و اشتراکی میان دو اثر و در نتیجه دو روساخت به‌ظاهر متفاوت رسید؟ این پژوهش در نظر دارد؛ با تکیه بر نقد جامعه‌شناختی کلود دوشه و در قالب یک‌‌بررسی تطبیقی، به‌یافتن تناظرهای احتمالی در بارة زمینه‌های فردی و نیز تاریخی-اجتماعی نگارش دو رمان مزبور، پرداخته تا رد پای نویسنده و ردپای تاریخ در شکل‌گیری این دو اثر را برون‌کشد و به‌عبارتی، به‌مطالعة جهان خارج‌متنی این دو رمان، جامعة مرجعی که داستان از آن زاییده شده و نیز جامعة متن ساخته شده توسط آفرینندگان این دو اثر بپردازد. نتایج برامده از واکاوی نشان می‌دهد که جامعه‌مندی دو داستان؛ بازتابانندة دغدغه‌های جامعه‌شناختی دو نویسنده است و ارجاعات فرامتنی دو اثر؛ به‌ژرف‌ساخت، یعنی جامعة مرجعی که دو نویسنده آن را به‌نوبة خویش تجربه کرده و زیسته‌اند، از طریق روساخت (پیرنگ، درونمایه، شخصیت‌پردازی، فرجام) حاصل می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative study on The Little Prince and Animals Farm according to Claude Duchet's sociocritical model

نویسندگان [English]

  • Nosrat Hejazi 1
  • Marziyeh Meshgini 2
1 Assistant professor of French Language Department, Faculty of Humanities, Tehran, Iran
2 M.S. of French Language & Literature, Shahid Chamran University, Iran
چکیده [English]

 
Abstract
In contemporary literature, allegorical language is used to convey concepts and simplify complex social, moral, and political issues that cannot be presented in a direct and explicit manner. Among these allegorical works are the two novels The Little Prince and Animal Farm, which, despite having seemingly different themes (respectively, psychological and political), are socially comparable. The question that arises is that, considering the difference between the personality and environment of the two authors, and most importantly between the two reference societies and two seemingly different substructures, can we arrive at a correspondence between two works and thus two seemingly different superstructures? Therefore, relying on the sociocritique of Claude Duchet and in the form of a comparative study, this research intends to find possible correlations in the individual as well as socio-historical contexts in which these novels were written in order to discover the traces of the author and the history in the formation of these two works; in other words, to study "hors-texte" of these two novels, the reference society from which the story was born, and the "sociotexte" created by the authors of these two works. The results of the analysis show that "sociality of the text" in the two stories reflects the sociocritical concerns of the two authors, and the "metatextual references" of the two works to substructure -that means "the reference society" the two authors experienced and lived in their own way- is achieved through the superstructure (plot, theme, characterization, ending).
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Sociocriticism
  • The Little Prince
  • Animal Farm
  • Claude Duchet
  • comparative study
  • allegory

مراجع

Article I.         Abbâsi, Ali. “Pajouheshi bar onsore peyrang” (A research on the element of plot). Pajouheshe zabânhâye khâreji, 12.33 (1385/2006) : 85-103.

Asgari Hasanaklou, Asgar. “Seyre nazarie nazariehaye naqde jame’eshenakhtie adabie adabiat” (An overview of theories of literary sociocritique of literature). Adabpajouhi, 2.4 (1387/2008) : 43-64.
Barbéris, Marrie- Anne. Le Petit Prince. Paris : Librairie Larousse, 1976.
Cerisier, Alban. Le Petit Prince de Saint Exupéry. Paris : Gallimard, 2013.
Châvoshiân, Sharâreh. “Adabiâte dâstâni dar moqabele bâ farâmoushie pasa-este'mar: barresie romane Jouyandegâne talâ neveshte Tahar Djaout (Fiction, Against Postcolonial Oblivion: A Review of The Bone Seekers of Tahar Djaout)”. Pazhouhesh-e- Adabiat-e- Moaser-e Jahan (Research in Contemporary World Literature/Pazhuhesh-e Zabanha-ye Khareji). Tehran, University of Tehran, 25.1 (1399/2020) : 209-230.
Chevrier, Pierre. Saint-Exupéry. Paris : Gallimard, 1958.
Djavari, Mohammad-Hossein & Arézou Abdi. “Les Racines du ciel de Romain Gary : application de l’approche sociocritique de Claude Duchet”. Plume, 14.29 (2019) : 83-103.
Duchet, Claude & Isabelle Tournier. Sociocritique, in Dictionnaire universel des littératures. Paris: PUF, 1994, p. 3572.
Duchet, Claude. “Introductions, Positions et perspectives”. Sociocritique. Nathan, 1979, pp 3-8.
____________. “Pour une socio-critique, ou variations sur un incipit”. Littérature, 1.1 (1971) : 5-14.
Esquenazi, Jean-Pierre & Anthony Glinoer. “Contexte”. http://ressources-socius.info/index.php/lexique/21-lexique/188-contexte. Le lexique socius. Web. 1 sep. 2019.
Fondu, Quentin. “Lucien Goldmann, sociologue marxiste de la littérature”. http://journals.openedition.org/contextes/8413 . COnTEXTES, 2019. Web. 14 sep. 2019.
Ganji, Narges et al. “Barresie loqavi va estelahie peyrang va anâsore sâkhtârie ân dar fârsi va arabi” (Lexical and idiomatic study of plot and its structural elements in Persian and Arabic). Do faslnâme zâbânpajouhie Dâneshgâhe Azahrâ, 1.2 (1389/2010) : 131-172.
Gill, Louis. “George Orwell, combattant et témoin de la guerre civile espagnole”. Frontières, 19.1 (2006) : 89-93.
Gordon, Walter K. “Darâmadi bar naqde adabi az didhâhe jâme’e shenâkhti” (An Introduction to Literary Criticism from a Sociocritique Perspective). Translated by Jalâl Sokhanvar. Adabestân, 3.23 (1370/1991): 37-39.
Jouve, Vincent. Boutiqâye roman (Poétique du roman). Translated by Nosrat Hejazi. Elmi va farhangi, 1394/2015.
Kianinezhad, Azam. A Sociolinguistic Study of George Orwell’s Animal Farm. 2012. Hakim Sabzevari University, Master's Thesis.
Koushki, Mohammad Sâdeq. “Darâmadi bar ta’amole adabiâte dâstâni va siâsat” (An Introduction to interaction of fiction and politics). Andishe enqelâbe eslâmi, 3.3 (1381/2002) : 95-98.
Rezvân talab, Zeynab & Marzieh Mehrâbi. “Barresie ta'sirâte farhangie este'mâr bar âsâre Idris Sharâïbi dar partove nazarâte Emeh Sezer” (A Study of the Cultural Influences of Colonialism on the Works of Driss Chraïbi in the Light of Aimé Césaire's Opinions). Pazhouhesh-e- Adabiat-e- Moaser-e Jahan (Research in Contemporary World Literature/ Pazhuhesh-e Zabanha-ye Khareji). Tehran, University of Tehran, 23.2 (1397/2018) : 393-414.
Maurus, Patrick. “Cotexte et sociotexte”. http://ressources-socius.info/index.php/lexique/21-lexique/167-cotexte-et-sociotexte. Le lexique socius, 2014. Web. 1 sep. 2019.
Mortezâï, Seyed Javâd et al. “adabiâte tatbiqi az manzare rouykarde beynâmatni : Barasie moredie filmname « Kargadan »” (Comparative Literature from the Perspective of an Intertextual Approach: A Case Study of the Rhino Screenplay). Faslnâme Motâle’ât adabiât va tarjome, 3.46 (1392/2013) : 109-124.
Motavaliân, Mohammad Ali. “Sâkhtgeraï az oroupaï tâ marxisti” (Structuralism from european to marxist). Dâneshpajuhân, 1.3 (1382/2003) : https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5801/5802/58629/ساخت-گرایی-از-اروپایی-تا-مارکسیستی
Orwell, George. “Cherâ minevisam” (Why I write). Translated by Ezatollah Fouladvand. Bokhâra, 14.81 (1390/2011): 15-24.
Orwell, George. La Ferme des animaux. Translated by Jean Quéval. Champs libre, 2005.
Popovic, Pierre. “De la semiosis sociale au texte: la sociocritique”. http://journals.openedition.org/signata/483 . Signata, 2014. Web. 1 sep. 2019.
Rezâï, Leylâ & Abbâs Jâhedjâh. “Tahlile « Tamsile dastani » dar peyrange dâstâne koutâh” (Analysis of "allegory" in short story plot). Pajouheshe zabân va adabiâte fârsi, 3.42 (1395/2016) : 61-85.
Saint Exupéry, Antoine de. Le Petit Prince, Tehran : Andiše Mândegâr, 2006.
____________. Lettres à sa mère, Paris : Gallimard, 1955.
____________. Un Sens à la Vie, Paris : Gallimard, 1956.
Saint-Exupéry, Consuelo de. Khâterâte gole sorkh (Mémoires de la rose). Translated by Moge Râzâni. Nâder, 1380/2001.
Salimikouchi, Ebrahim & Sousan Ashrafi. “De la société du texte à la société du référent Lecture duchetienne de Peur et Tremblement de Gholamhossein Sâédi”. Etudes de Langue et Littérature Françaises, 5.2 (2015) : 67-82.
Sherkat moqadam, Sediqe. “Maktabhâye adabiâte tatbiqi” (schools of comparative literature). Motâleâte adabiâte tatbiqi, 3.12 (1388/2009) : 51-71.
Spitzer, Lika. Le bleu en exil, Paris : L’Harmattan, 2013.
Sterne, Hedda. “Avec Saint-Exupéry, je n’avais rien à expliquer”. Lire, Hors-série (2006) : 40-42.
Valipour Hafshejâni, Shahnâz. “Lucien Goldmann va Sâkhtgerâye takvini” (Lucien Goldmann and genetic structuralism). Majale daneshkade oloume ensânie Dâneshgâhe Semnân, 7.25 (1387/2008) : 129-143.
 
پژوهش ادبیات معاصر جهان
دوره 26، شماره 1
شهریور 1400
صفحه 110-142

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار