شرح چیستی ساختارگرایی با اتکا به آرای سوسور، لوی استروس و پراپ، و واکاوی ردپای تفکر ساختارگرا در نظریه‌های معاصرترجمه

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی / گروه مترجمی زبان انگلیسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

نوشتار پیش رو جستاری است نظری در باب پارادایم فکری «ساختارگرایی» به مثابه‌ی یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین جنبش-های فکری قرن بیستم میلادی که حتی امروز نیز بسیاری از پژوهش‌ها در حوزه‌های مختلف علم متأثر از بنیان‌های فکری آن صورت می‌گیرد. این نوشتار به دو بخش اصلی تقسیم می شود؛ در بخش اول پس از بیان زمینه‌ی تاریخی شکل‌گیری ساختارگرایی، برخی از اساسی‌ترین ریشه‌های نظری و بنیان‌های فکری آن را با اتکا به آرای فردینان دو سوسور، کلود لوی استروس و ولادیمیر پراپ در حوزه‌های زبان‌شناسی، انسان‌شناسی، و حکایت‌شناسی به اختصار مرور می‌کنیم. مهم‌ترین این بنیان‌ها عبارتند از علم‌گرایی، تحقق‌گرایی، تقلیل‌گرایی، و نیز ذره‌نگری و کل‌نگری توامان. پرسش اصلی این است که این اصول و بنیان‌های فکری چگونه در نظریه‌های مطرح‌شده در خصوص ترجمه ظهور و بروز داشته‌اند. در بخش دوم به ارتباط بین ساختارگرایی از یک سو و ترجمه، تعادل، و ترجمه(نا)پذیری از سوی دیگر می‌پردازیم و رد پای این الگوی فکری را در آرای دو تن از برجسته‌ترین نظریه‌پرداز‌ان معاصر در مطالعات ترجمه (کتفورد و نایدا) بررسی می‌کنیم.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structuralism from the Viewpoint of Saussure, Lévi-Strauss, and Propp, and Traces of Structuralistic Thinking in Contemporary Translation Theories

نویسنده [English]

  • Mir Saeed Mousavi Razavi
Faculty Member / Department of English Translation Studies, Faculty of Persian Literature and Foreign Languages, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The present paper is a theoretical research with a view to explicating “structuralism”-as a major intellectual paradigm of the twentieth century. Through presenting a brief account of the fundamentals of structuralism, attempt has been made to explore its relation with translation, and to identify traces of structuralistic thought in two of the most important contemporary translation theories proposed. There are two major sections to the present paper, the first of which is centered upon explaining the most basic theoretical underpinnings of structuralism relying primarily on the concepts proposed by certain renowned structuralist thinkers such as Ferdinand De Saussure, Claude Lévi-Strauss, and Vladimir Propp in the fields of linguistics and anthropology. These tenets include scientism, positivism, and reductionism. The second section addresses the relation between structuralism on the one hand, and translation, equivalence, and (un)translatability on the other. It seeks to demonstrate how some of the most outstanding 20th –century translation theories (in particular those proposed by Catford and Nida) have been, knowingly or otherwise, affected by structuralistic thinking.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Structuralism
  • scientism
  • (un)translatability
  • equivalence
  • Catford
  • Nida

مراجع

Angermuller, J. (2015). Why There Is No Poststructuralism in France. The Making of an
      Intellectual Generation. London: Bloomsbury.
Barry, P. (2002). Beginning Theory: An Introduction to Critical and Literary Theory (2nd ed.).
      Manchester: Manchester University Press. (First published 1995)
Catford, J. C. (1965). A Linguistic Theory of Translation: An Essay onApplied Linguistics.
      London: Oxford University Press.
Cusset, F. (2008). French Theory: How Foucault, Derrida, Deleuze, & Co. Transformed the
      Intellectual Life of the United States (J. Fort, Trans.). Minneapolis/London: University of
      Minnesota Press.
Dosse, F. (1997). History of Structuralism (Vol. 1: The Rising Sign: 1945-1966). (D. Glassman,
      Trans.). Minneapolis/London: University of Minnesota Press.
Finlayson, A., & Valentine, J. (2002). Politics and Post-structuralism: An Introduction.
      Edinburgh: Edinburgh University Press.
Jackson, L. (1991). The Poverty of Structuralism: Literature and Structuralist Theory.
      London/New York: Longman.
Jaaware, A. (2001). Simplifications: An Introduction to Structuralism and Post-structuralism.
      New Delhi :Orient Longman.
Klages, M. (2006). Literary Theory: A Guide for the Perplexed. London/New York:
      Continuum.
Lechte, J. (1994). Fifty Key Contemporary Thinkers: From Structuralism to Postmodernity.
      London & New York: Routledge.
Lévi-Strauss, C. (2008). Structural Anthropology. (C. Jacobsen & B. G. Schoepf, Trans.). USA:
      Basic Books. (First published 1963)
Lévi-Strauss, C. )1969( The Elementary Structures of Kinship. )J. Bell & J. von Sturmer,
      Trans.). Boston: Beacon Press.
Nida, E. A. (2003). Toward a Science of Translating. Leiden: E. J. Brill. (First published 1964)
Nida, E. A., & Taber, C. R. (2003(. The Theory and Practice of Translation. Leiden: E. J. Brill.
      (First published 1974)
Propp, V. (2003). Morphology of the Folktale. (L. Scott, Trans.). Austin: University of Texas
      Press. (First published 1968)
Pym, A., & Turk, H. (2001). Translatability. In M. Baker (Ed.), Routledge Encyclopedia of
      Translation Studies (pp. 273-276). London & New York: Routledge.
Scholes, R. (1974). Structuralism in Literature: An Introduction. New Haven: Yale
      University Press.
Sturrock, J. (2003). Structuralism (2nd ed.). Malden/Oxford: Blackwell Publishing.
Tremlett, P. F. (2014). Lévi-Strauss on Religion: The Structuring Mind. London & New York:
      Routledge. (First published 2008)
 
پاینده، ح. (1385). قرائتی نقادانه از آگهی­های تجاری در تلویزیون ایران. تهران: نشر روزنگار.
شایگان­فر، ح. (1391). نقد ادبی. تهران: انتشارات حروفیه.
پژوهش ادبیات معاصر جهان
دوره 23، شماره 2
بهمن 1397
صفحه 551-567

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار