خوانش پسا استعماری همسایه ها در پرتو نظرات اسپیواک

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دبیر آموزش و پرورش

2 دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران

چکیده

چکیده
 رمان همسایه­ها یکی از رمان­های سه­گانهء « احمد محمود» نویسنده­ء اقلیم جنوب ایران است. احمد اعطا (محمود) در این رمان نقش روشنفکران را در زندگی فرودستان در جوامع تحت استعمار بسیار تاثیرگذار می­داند. شرق­شناسانی چون اسپیواک، هومی بابا، ادوارد سعید و همفکرانشان با مطالعهء روش­های استعمار و تاثیر آن در جوامع، به معرفی شیوه­ها، عواقب و عوارض آن پرداخته­اند. در این مقاله، رمان همسایه­ها، اثر احمد محمود در پرتو نظرات اسپیواک دربارهء فرودستان به عنوان متن پسا استعماری بررسی می­گردد و کوشش می­شود این ادعا را ثابت­کند که شخصیت­های اصلی رمان در روند حوادث، فرودست بودن را تجربه می­کنند و نجات آن­ها به مقاومت روشنفکران متعهد وابسته است تا فرایند « دیگری­سازی» و « جهانی­سازی» جامعه ادامه نیابد. از منظر عقاید اسپیواک، این نویسنده می­کوشد تا شرایط غیرممکن، حس منفی و ناامیدی فرودستان را مبنی بر این که هیچ چیزی برای افراد به حاشیه رانده شده تغییر نمی­کند به تصویر کشد و صدای روشنفکران بومی و متعهد را جایگزین صدای فرودستان نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

postcolonilal study of Ahmad Mahmoud the Neighbors in the light of spivak ideas

نویسندگان [English]

  • Reza alborzi 1
  • Fatemeh Heidary 2
1 Teacher
2 assistan
چکیده [English]

The present essay attempts to consider Ahmad Mahmoud’s The Neighbors in the light of Spivak’s concept of Subaltern who is known as one of the three “Holy Trinity” critics of Post-colonial theory. The economic and cultural as well as the military interventions of the colonizing powers was present during previous centuries; now colonization has changed its path more toward the cultural and economic than the military domain. The researchers regard this novel as Post-colonial text, and attempt to investigate and prove the claim that the main characters of the novel under scrutiny experience subalternity and that their survival depends on the resistance of the committed intellectuals. Mahmoud has depicted societies where the intellectuals have the major role in resisting colonizationSeen in the light of Spivak’s ideas, this writer attempts to transform the conditions of impossibility, the hopeless and negative feeling for the Subaltern that nothing will change for the marginalized into a condition of possibility, under the condition that, the Subaltern has been represented by native and committed intellectuals.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Subaltern
  • Colonization
  • Othering
  • Worlding
  • Third World
آقایی، احمد. 1383، بیدار دلان در آینه. تهران: انتشارات به نگار.
ابجدیان، امراله. 1387، تاریخ ادبیات انگلیس: شعر و نقد ادبی سده ی بیستم. شیراز: نشر دانشگاه شیراز.
اعطا، سارک.1384، دیدار با احمد محمود. تهران: نشر معین.  
باوی ساجد، حبیب.1389، احمد محمود. تهران: انتشارات افراز. 
تسلیمی، علی. 1388،گزاره هایی در ادبیات معاصر ایران. تهران: کتاب آمه.    
دستغیب، عبدالعلی. 1387، نقد آثار احمد محمود.تهران: انتشارات معین.
زنوزی جلالی، فیروز. 1386، باران بر زمین سوخته. تهران: تندیس.
سپانلو، محمد علی.1387، نویسندگان پیشرو ایران. تهران: موسسه انتشارات نگاه.
شاهمیری، آزاده.1389، نظریه و نقد پسا استعماری. تهران: نشر علم.
گلستان، لیلی. 1383، حکایت حال. تهران: انتشارات معین.
محمود، احمد. 1357، همسایه ها.تهران: امیر کبیر.
مقدادی، بهرام. 1393، دانش نامه ی نقد ادبی، از افلاتون تا به امروز. تهران: نشر چشمه.
مورتون، استفان. 1392، گایاتری چاکراورتی اسپیوک. ترجمه نجمه قابلی. تهران: نشر بیدگل.
میر عابدینی، حسن.1377، صد سال داستان نویسی ایران. تهران: نشر چشمه.  
هال، استوارت.1386، غرب و بقیه: گفتمان و قدرت. ترجمه فیروزه مهاجر و دیگران. تهران: انتشارات توسعه.
یانگ، رابرت.1391، درآمدی اجمالی بر پسا استعماری. ترجمه فاطمه مدرسی، فرح قادری. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  Ashcroft, Bill et al. Key Concepts in Postcolonial Studies. New York: Routledge, 2006. Print.
Bertens, Hans. Literary Theory ; The Basics. New York: Routledge, 2001. Print
Gandhi, Leela. Postcolonial Theory: A Critical Introduction. Sydney: Allen and Unwin, 1998. Print
Morton, Stephen. Gayatri Chakravorty Spivak. London and New York: Routledge, 2003. Print
Selden, Raman. A reader’s guide to contemporary literary theory. London: Longman, 2005. Print
Spivak, Gayatri Chakravorty. In Other Worlds. New York: Methen, 1987. Print
---. Three Women̕ s Text and a Critique of Imperialism. “Post colonialism Critical Concepts”. Ed. Diana Brydon. New York: Routledge, 2000. Print
---. A Critique of Postcolonial Reason: Towards a History of the Vanishing Present. Cambridge: Harvard University Press, 1999. Print.
 .Selected Subaltern Studies. New York: Oxford, 1988. Print---