روایت حلاج در آثار زرین‌کوب و ماسینیون: عینیت‌گرایی یا تخیل‌گرایی؟

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری

چکیده

زندگینامه ژانری است که در حد فاصل بین امر واقع و امر مخیل، بین تاریخ و ادبیات، در نوسان مداوم است و بنابر دلمشغولی‌های نویسندگانش به این سو یا آن سو متمایل می‌شود. در دو زندگینامه از منصور حلاج، یکی زندگی حلاج (جلد اول مجموعۀ مصائب حلاج) نوشتۀ لویی ماسسینون و دیگری شعلۀ طور نوشتۀ عبدالحسین زرین‌کوب، می‌بینیم که نویسندۀ فرانسوی خود را مقید به نگارش عینیت‌گرا و علمی کرده است و در مقابل نویسندۀ ایرانی در اثر خود رویکردی تخیل‌گرا و ادبی دارد، اما به نظر می‌رسد که برای آن‌ها خلق زندگینامۀ علمی مطلق یا ادبی ناب ناممکن است. مطالعۀ حاضر نشان می‌دهد که هر دو نویسنده، برای خلق حقیقت، ناگزیر از به‌کارگیری عناصری هستند که در ظاهر از آن‌ها روی گردانده‌اند. عنوان روی جلد، شیوۀ فصل‌بندی، روایت‌پردازی و نیز ارجاع به متون پیشین از مواردی هستند که پای عناصر ناهمگون با اهداف اولیۀ نویسنده را به متن می‌گشایند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Narrative of Hallâj in the Zarrinkoub and Massignon works: Objectivism ou imaginism?

نویسندگان [English]

  • faride alavi 1
  • Soheila Saeidi 2
1
2 Ph.D.Candidate
چکیده [English]

Biography is the genre that is contour between the reality and the imaginative, between history and literature and constantly in fluctuation and, according to the author's obsessions, inclined to this side or that side. In the two biographies of Mansour Hallâj, Life of Hallâj (first volume of the Passion of Hallâj collection) wrote by Louis Massignon and the Flame of Tour wrote by Abdolhossein Zarrinkoub, we see the French writer made himself write objectivist and scientific and in opposite Iranian writer has literary and imaginist approach in his work. But it seems that is purely impossible for them to create absolute scientific or literary biography. This study shows that both authors, for creating fact, have to use elements that have turned in apparently. Titles on the cover, the method of chapterization, narration and references to the literature are the items that bring heterogeneous elements to the author's original intentions in their texts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biography
  • Massignon
  • Zarrinkoub
  • Objectivism
  • Imaginism
  • Scientific writing
  • Literariness
Achour, Christiane & Amina Bekkat,  Clefs  pour  la  lecture  des  récits, Paris, Edition du tell, 2002.
Adam, Jean-Michel, Les textes: types et prototypes, Paris, Nathan, 1997.
Destremau, Christian & Jean Moncelon, Louis Massignon le "cheikh admirable", Lectoure, Le Capucin, 2005.
Dosse, François, Le pari biographique, Paris, Editions la découverte, 2005.
Gennet, Gérard, Seuils, Paris, Edition du Seuil, 1987.
Gennet, Gérard, Fiction et diction, Paris, Edition du Seuil, 1991.
Hamon, Philippe, «Un Discours contraint» in R. Barthe et al., Littérature et réalité, Paris, Edition du Seuil, 1982.
Kerbrat-Orecchioni, Catherine, L'énonciation de la subjectivité dans le langage, Paris, Librairie Armand Colin, 1980.
Laude, Patrick, Massignon intérieur, Lausanne, Suisse, Editions L’Age d’Homme, 2001.
Madelénat, Daniel, La biographie, Paris, Presses universitaires de France, 1984.
Maingueneau, Dominique, Le discours littéraire, Paris, Armand Colin, 2004.
Massignon, Louis, La passion de Husayn Ibn Mansûr Hallâj, Paris, Gallimard, 1975.
Ricœur, Paul, Temps et récit, Tome I: L'Intrigue et le récit historique, Paris, Editions du Seuil, 1983.
Ricœur, Paul, «Pour une théorie du discours narratif» in Narrativité édité par D. Tiffeneau, Paris, Editions du C.N.R.S, 1980.
Rocalve, Pierre, Louis Massignon et l’Islam, Damas, Presses de l’Ifpo, 1993.
زرین‌کوب، عبدالحسین، شعلۀ طور،تهران، سخن، 1377.
شفیعی کدکنی، زبان شعر در نثر صوفیه،  تهران، سخن، 1392.
عطار، تذکره‌الاولیاء، مصحح محمد استعلامی، تهران، زوار، 1377.