ارائة مدل ارزیابی ترجمة فیلم با استناد به مدل دوسار و بررسی نقش کاربردی آن در آثار دوبله‌شده در ایران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فرانسه، دانشکدة ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 استادیار زبان و ادبیات فرانسه، دانشکدة زبان‌ها و ادبیات خارجی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

در پژوهش حاضر، پس از برشمردن مشخصه‌های استاندارد ترجمة فیلم و مقایسة مراحل عملی این نوع ترجمه در ایران با مشخصه­های ذکرشده، معیارهایی برای ارزیابی کیفیت ترجمة فیلم معرفی می­شود. بدین­منظور، مدل ارزیابی آندره دوسار- که برای ترجمة ادبی و براساس «حذفیات، اضافات و انتقال معنا» طرح‌ریزی شده است- مدنظر قرار می­گیرد و کارکرد و اعتبار آن برای ارزیابی ترجمة فیلم بررسی می­شود. انتقال معنای کامل، انسجام متن، زبان و سبک ترجمه، مباحثی هستند که به‌عنوان معیار ارزیابی به آن­ها توجه شده است. برای عینیت­بخشیدن به این پژوهش، از دو فیلم فرانسوی همسرایان و یکشنبة طولانی نامزدی- که نسخة دوبله‌شدة آن‌ها بارها از صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شده- مثال‌هایی ارائه می­شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An evaluation model for audiovisual translation referring to Dussart model and examining its practical function in dubbed movies in Iran

نویسندگان [English]

  • Zeinab Sedghian 1
  • Nahid Shahverdiani 2
1
2
چکیده [English]

The seventh art has stabilized its proper place in the social and cultural level in different societies of the world. Although, in this art, the picture, sound, music and movement are very important but the role of speech in the transmission of sense is undeniable. Development and presentation of this art to the audience depends greatly on translation of the speech from the original language to the target language.
In this present study, first the standard features of audiovisual translation are introduced and the practical steps of this kind of translation in Iran are compared to them. Then an attempt is made to develop some criteria for evaluating audiovisual translation quality.
To this end, André Dussart assessment model which had been developed for literary translation and which is based on “omission, addition and transfer of meaning”, is examined in terms of its function and validity for evaluating audiovisual translation.
In order to illustrate the model, some examples are provided from two French movies, A Very long engagement and The Chorus, whose dubbed versions have been shown several times by IRIB.

کلیدواژه‌ها [English]

  • audiovisual translation
  • Evaluation model
  • transfer of meaning
  • dubbing
  • A Very long engagement
  • The Chorus
  • Dussart model
CARD, Lorin. (1998). «Je vois ce que vous voulez dire: un essai sur la notion de l'équivalence dans les sous-titres de 37°2 le matin et d’Au revoir les enfants». Montréal. Meta. Vol. 43. p.43
DUSSART, André. (2005). «Faux sens, contre sens, non-sens…un faux débat ?». Montréal. Meta. Vol. 50. pp. 107-117.
ELEFANTE, Chaira. (2004). «Arg. et pop., ces abréviations qui donnent les jetons aux traducteurs-dialoguistes». Montréal. Meta. Vol.49. p.194
GAMBIER, Yves. (2006). Orientations de la recherche en traduction audiovisuelle. Amsterdam & Philadelphia. John Benjamins. pp. 275-278
 ---. (2002). «Les censures dans la traduction audiovisuelle». TTR. Association canadienne de traductologie (éd.). p. 212
GAMBIER, Yves et GOTTLEIB, Henrik. (2001) (Multi) media translation (concepts, practices, and research). Amsterdam & Philadelphia. John Benjamins. p. 238
Lederer, Mariane. (1994). La traduction aujourd’hui. Paris. Hachette. p. 176
Le Nouvel, Thierry (2007). Le Doublage. Paris. Saint-Germain : Editions Eyrolles. p. 11-14
MEMMI, Paul. (2009). «Création, traduction et collage». Conférence pour CINETEKET ET LE FSTIVAL D’ART D’YSTAD. Suède. pp.4-5
---. (2001). «Traduire le rire». Conférence donnée au St. HUGH’S COLLEGE. Oxford. pp. 1-3
Munday, Jeremy. (2001). Introducing Translation Studies: Theories and Applications. Rutledge. USA and Canada. p. 78
Audiovisual corpus

BARRATIER, Christophe. (2004). Les Choristes. Paris. Pathé Production.
JEUNET, Jean Pierre. (2004). Un long dimanche de fiançailles. Paris. Warner et TF1.
Hamsorayan. (1387/2008). Dubbed in «Omure dublaje sima». Tehran. IRIB.
Yekshanbeye Tulanye Namzadi. (1387/2008). Dubbed in «Omure dublaje sima». Tehran. IRIB.