بررسی تطبیقی جایگاه مضحکه و خندۀ کارناوالی در دن‌کیشوت و دائی‌جان ناپلئون

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران.

2 . گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران.

چکیده

باختین در بوطیقای داستایوفسکی، بعد در فرانسوا رابله و فرهنگ مردمی در قرون وسطی و نوزایی، با برشماری شاکله های ادبیات کارناوالی، دن‌کیشوت را نمونۀ خندۀ کارناولی معرفی می‌کند. کارناوال، به‌دید او، وارونه شدن قوانین، آداب و سنن، نیز باورهاست و خندیدن به هرآنچه جدی است. مضحکه یا بورلسک، شگردی است که بدین خنده مجلای بروز می‌دهد. نویسنده ضمن تمسخر آداب و رسوم با سنت ادبی نیز درمی افتد؛ سبک فخیم را مضحک و موضوعی جدی را تمسخرآمیز می‌بیند. در ایران، پزشکزاد، در دائی‌جان ناپلئون، با تکیه بر مضحکه-نویسی‌، چنان می‌کند تا خندۀ کارناولی به یکی از مهم‌ترین بارزه‌ها تبدیل شود و رمانی حاصل آید که از طریق وارونه‌سازی، جلوه‌های سنن، عادات، رسوم و باورها را به موضوع خنده بدل میکند. مضحکه در ایران سنتی است دیرساله؛ درنتیجه، قرابت میان دن‌کیشوت و دائی‌جان ناپلئون، نه‌تنها از منظر نقد جامعه‌شناختی، چونان پایانی بر دورانی خاص، بلکه وامدار سنتی است که در ایران پُرسابقه است و نمونه‌هایش در مضحکه‌نگاری‌هایی که جنبۀ فخیم و جدی ادبیات و باورها را به‌سخره می‌گیرند مشاهده میشود

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Place of burlesque and Carnival laughter in Don Quixote and My Uncle Napoleon

نویسندگان [English]

  • Katayoun Shahparrad 1
  • Azine Hosseinzadeh 2
1 Department of French literature, Faculty of literatures, Hakim Sabzevari University, Sabzevar, Iran.
2 Department of French literature, Faculty of literatures, Hakim Sabzevari University, Sabzevar, Iran.
چکیده [English]

Bakhtin, first in Problems of Dostoevsky's Poetics then in François Rabelais and popular culture in the Middle Ages and the Renaissance refers to Don Quixote as a great example of carnival laughter. Carnival for him means the reversal of laws and traditions. Burlesque trick that allows this laughter to emerge. The author while mocking the traditions also falls into the literary tradition. He turns the eloquent style into a ridiculous one. Pezeshkzad works in the novel In My Uncle Napoleon relying on Burlesque's abilities to make carnival laughter. This results in a novel in which through inversion, the effects of traditions and beliefs become the subject of laughter. In Iran using burlesque to create traditional laughter is old. The resemblance between Don Qiuxote and My Uncle Napoleon should not be seen only from the point of view of sociological critique, but attributed to a tradition that has a long history in Iran. That is where the glorious and serious aspect of literature and beliefs is ridiculed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Carnival laughter
  • burlesque
  • Bakhtine
  • Don Quixote
  • My Uncle Napoleon

مراجع

References
Aslâni, Mohamad-Rézâ. Farhange Taxasosi-ye Vajegan va Estelâhâte Tanz. Tehran: Qatré, 1394/2015.
Bakhtine, Mikhaïl. L’œuvre de François Rabelais et la culture populaire au Moyen Âge et sous la Renaissance. Paris: Gallimard, 1982.
Bakhtine, Mikhaïl. La poétique de Dostoïevski. Paris: Seuil, 1998.
---. Esthétique et théorie du roman. Paris: Gallimard, 1987.
Belleau, André. « Carnavalesque pas mort ? », Études françaises. Vol. XX, no. 1, printemps 1984.
Bergson, Henri. Le Rire. Paris: Flammarion, 1900.
---. « Pierre Ménard, auteur du Quichotte » in Fictions. Paris: Gallimard, 1974.
Calvino, Italo. Le Chevalier inexistant. Paris: Gallimard, 2012.
Cervantes, Miguel de.  L'Ingénieux Noble Don Quichotte de la Manche. Paris: La Pléiade, 1988.
Dadvar, Ilmira. « Idealism-e entezäyi dar Don Qichot va Dâyi-jân Napélön ». Research in Contemporary World Literature [Pazhuhesh-e Zabanha-ye Khareji]. Tehran: 1384/2005.
Dictionnaire des Littératures Larousse. Paris: 1990.
Encyclopædia Universalis. « Cervantès », Paris: 2005.
Flaubert, Gustave. Madame Bovary. Paris: Livre de poche, 1976.
Goytisolo, Juan. Les Cervantiades. Paris: BNF, 2015.
Moradi, Ayoub, and Fazli Darzi, Bahare. « Moqayese-ye tanz-e Obeyd Zakani bâ digaran az manzar-e karnâvâl-gerâyi-e Baxtin ». Bahâre Adab. Tehran: 1395/2016.
Nabokov, Vladimir. Pnine. Paris: Gallimard, 1992.
Perrot-Corpet, Danielle.  Don Quichotte, figure du XX siècle. Paris: Klincksieck, 2005.
Pezeshkzad, Iraj. Dâyi-jân Napélön. Tehran: Safi-Ali Shâh, 1349/1973.
---. Tanzé Fâxeré Sa’di. Tehran: Shahâb Saqeb, 1382/2003.
Rabelais, François. Gargantua. Paris: Pléiade, 1994.
Shahin, Shahnaz. « Le rire au théâtre ». Research in Contemporary World Literature [Pazhuhesh-e Zabanha-ye Khareji]. no. 21 Tehran: 1383/2005.
Virgile. Énéide. Paris : Flammarion, 2011.
Tâher, Rahim. « Bar-resiye nazire-guyi va esteqbâl-e xalâqân-e-ye Shahriyar az qazal-haye Hafez ». Faslnâme-ye Motâle’at-e shahriyar-pajuhi, no. 12. Tehran: 1396/2017.
پژوهش ادبیات معاصر جهان
دوره 29، شماره 1
تیر 1403
صفحه 45-70

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار