دانشگاه تهران
پژوهش ادبیات معاصر جهان
2588-4131
2588-7092
14
55
2009
12
22
سبکهای زبانی در فارسی و نمود ادبی
FA
علی
افخمی
دانشگاه تهران
aafkhami@ut.ac.ir
سیدضیاءالدین
قاسمی
دانشگاه تهران
z33ir@yahoo.com
یکی از مهمترین مباحث زبانشناسی «سبکهای زبانی» (language styles) است. در یک جامعة زبانی، افراد بر اساس میزان رسمی بودن موقعیت مکالمه، میزان صمیمیت خود با مخاطب و میزان فاصلة جایگاه اجتماعی خود از مخاطب، اشکالی کاربردی از زبان را به کار میبرند که به «سبک زبانی» معروفند. هدف از نگارش مقاله این بوده است که سبکهای متفاوت زبانی در فارسی امروزی مشخص شوند. یکی از دستاوردهای این پژوهش این است که چارچوبی روشن برای در نظر گرفتن تفاوتهای سبکی در گردآوری و توصیف دادههای زبانی در پژوهشها مشخص میشود. همچنین به این طریق مبنایی برای ویرایش متون مختلف و نقد آثار ادبی در جنبههای مرتبط با سبکهای زبانی گذارده میشود. پس از بررسی سبک های زبانی در فارسی و توصیف پیوستار سبکی برای آن، پنج سبک محترمانه (deferential)، رسمی (formal)، نیمهرسمی (semiformal)، محاورهای (colloquial) و عامیانه (slangy) در زبان فارسی مشخص شده و مثالهایی از آثار ادبی برای این سبکها ذکر شده است.
زبانشناسی,زبانشناسی اجتماعی,سبک,سبک ادبی,سبک زبانی
https://jor.ut.ac.ir/article_20483.html
https://jor.ut.ac.ir/article_20483_4a07b41d6370c6551395f100a3483cb8.pdf
دانشگاه تهران
پژوهش ادبیات معاصر جهان
2588-4131
2588-7092
14
55
2009
12
22
زبان، فرهنگ، اصطلاحات و ارتباط آنها با آموزش زبانهای خارجی
FA
جمیله
بابازاده
دانشگاه تهران
babazadeh@ut.ac.ir
در حال حاضر مسئلة ارتباط انسانی یکی از مطرحترین موضوعاتی است که ذهن زبانشناسان، مردمشناسان، روانشناسان و فلاسفه را به خود مشغول داشته است. از آنجایی که زبان نه تنها اصلیترین ابزار برقراری ارتباط میان انسانها بلکه همچنین بخش مهمی از فرهنگ مردم محسوب میشود، بنابراین ارتباط زبان با فرهنگ و تأثیر متقابل آن دو از اهمیت بالایی برخوردار بوده و توجه زیادی را به خود معطوف داشته است. در این مقاله برقراری ارتباطات انسانی در رابطه با آموزش زبانهای خارجی بررسی میشود. حل مسائل مربوط به زبان و فرهنگ، به بهینهسازی فرایند آموزش زبانهای خارجی و تحقق بخشیدن هدف عملی آموزش یعنی تسلط بر زبان خارجی توسط زبانآموزان به عنوان وسیلة برقراری ارتباط کمک میکند. در این راستا مؤلف مقاله از میان واحدهای زبانی، اصطلاحات را که حاوی غنیترین اطلاعات فرهنگیاند مورد بررسی و نتیجهگیری قرار داده است. به نظر مؤلف مقاله در تدوین مطالب درسی مربوط به اصطلاحات و تعبیرات نه تنها ایدیومها، بلکه ترکیب کلمات یا گروه واژههای ثابت نیز از اهمیت ویژهای برخوردارند.
آموزش زبان خارجی,ارتباط,اصطلاحات,زبان,"زبان" فرهنگ,فرهنگ
https://jor.ut.ac.ir/article_20484.html
https://jor.ut.ac.ir/article_20484_21ec268467b4c3b1566c013e5df6d329.pdf
دانشگاه تهران
پژوهش ادبیات معاصر جهان
2588-4131
2588-7092
14
55
2009
12
22
نقد و تحلیل بازیگر شطرنج و جایگاه پریمچند در ادبیات داستانی معاصر هند
FA
سعید
بزرگ بیگدلی
دانشگاه تربیت مدرس
bozorghs2@modares.ac.ir
محمد
قاسم احمد
دانشگاه تربیت مدرس
qasimgm@yahoo.com
داستانپردازی و قصهگویی در سرزمین هند، سابقهای طولانی دارد. آثاری چون«پنچ تنترا»، «مہابھارت و راماین» که از داستانهای مهم در تاریخ کهن هند به شمار میروند و شهرت جهانی یافتهاند؛ گویای سابقة دراز دامن این نوع ادبی در سرزمین هندوستان است. زبان فارسی، اردو و هندی نزدیکترین زبانهای امروزی جهاناند و از دیرباز تا به امروز بین این زبانها داد و ستد وجود داشته و تحت تأثیر یکدیگر بودهاند. از میان نویسندگان و داستانسرایان برجستة معاصر هند، پریمچند (1880- 1936م) به بنیانگذاری شیوة نوین داستاننویسی در ادبیات اردو و هندی معروف شده است و آثار وی علاوه بر شبه قارة هند و پاکستان، در کشورهای غربی نیز شناخته شدهاند. پریمچند یکی از داستاننویسان واقعگرا (realist) در دورة معاصر ادبیات اردو و هندی است که در زمینة داستان کوتاه، رمان، نمایشنامه و غیره آثار برجستهای از خود به جای گذاشتهاست. این مقاله کوشش دارد با بررسی و تحلیل آثار و دامنة نفوذ و تأثیر پریمچند، جایگاه وی را در ادبیات داستانی معاصر هند مشخص سازد. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی است که از استقصاء در متنهای داستانی پریمچند، به ویژه داستان «بازیگر شطرنج» و با استناد به آراء و نظریات منتقدان دربارة اثرگذاری وی در دیگران و تحلیل این اظهارات، نقش و جایگاه او را ترسیم میسازد. اجمالاً نتیجه اولیّة تحقیق نشان میدهد که پریمچند از حیث به کارگیری شیوهها و شگردهای رئالیستی، با رویکرد مقاومت در برابر استعمار، برای بسیاری از داستاننویسان معاصر هند الگو قرار گرفته است.
ادبیات داستانی معاصر هند,بازیگر شطرنج,پریمچند
https://jor.ut.ac.ir/article_20485.html
https://jor.ut.ac.ir/article_20485_aaf52c04a8d89a582826fa5fb7d17b54.pdf
دانشگاه تهران
پژوهش ادبیات معاصر جهان
2588-4131
2588-7092
14
55
2009
12
22
بررسی وضعیت موجود و آسیبشناسی آموزش زبان انگلیسی در مهدکودکها
FA
رضا
پیشقدم
دانشگاه فردوسی مشهد
rpishghadam2@yahoo.com
مریم سادات
طباطبائیان
دانشگاه فردوسی مشهد
tatabaeeyan@gmail.com
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی وضعیت موجود آموزش زبان انگلیسی وآسیبشناسی آن در مهد کودکها است. بدین منظور22 مهد کودک در سطح شهر مشهد انتخاب شدند، مورد مشاهده قرار گرفتندو در موارد لزوم، با مسوولان و معلمان مهد کودکها مصاحبه انجام شد. نتایج این پژوهش کیفی نشان داد که مهد کودکها فضاها و امکانات آموزشی مطلوب و مناسب آموزشی را ندارند، فاقد برنامه آموزشی مدون برای آموزش زبان انگلیسیاند، معلمان این مراکز عموماً فاقد صلاحیت تدریساند، آنان با روشهای آموزشی کودکان و زبان انگلیسی آشنایی کمی دارند و توجه خاص را به نیازهای عاطفی، شناختی و اجتماعی کودکان ندارند. در پایان، پیشنهادهایی برای ارتقای سطح آموزش زبان انگلیسی کودکان در مهد کودکها به مسوولان و معلمان داده شد.
آموزش زبان انگلیسی,پژوهش کیفی,زبان دوم,مشاهده و مصاحبه,مهدکودک
https://jor.ut.ac.ir/article_20486.html
https://jor.ut.ac.ir/article_20486_baad200e1bdf7171126e7d3c97e32745.pdf
دانشگاه تهران
پژوهش ادبیات معاصر جهان
2588-4131
2588-7092
14
55
2009
12
22
رابطة زبان مادری، جنسیت و سن با سطح تفکر انتقادی
FA
توران
جمشیدیان قلعه سفیدی
دانشگاه تهران
tjamshid@ut.ac.ir
علیاکبر
خمیجانی فراهانی
دانشگاه تهران
farahani@ut.aac.ir
تفکر انتقادی از بدو خلقت انسان با او همراه بوده است. زمانی که انسان برای ارزشیابی موضوعی به صورت عقلی و منطقی میپردازد، در واقع اولین گام را در جهت تفکر انتقادی برمیدارد. امروزه برای توسعة تفکر انتقادی و اهمیت گنجاندن این مهارت در حیطة علوم، پژوهشهای علمی متعددی انجام شده است. از جمله این تحقیقات میتوان به مطالعات قبلی که به نتایج متناقضی دست یافته بودند، مانند بابا محمدی و خلیلی (2004) اشاره داشت، آنها دریافتند که دانشجویان سال چهارم نسبت به سال سوم از سطح تفکر انتقادی بالاتری برخودارند، اما در مورد رابطة سن و تفکر انتقادی نافعی و دیگران (2008) دریافتند که هیچ تفاوت معنیداری بین دانشجویان سال اول و سال آخر رشتة پرستاری دانشگاه علوم پزشکی ایران در سطح تفکر انتقادی وجود ندارد. این پژوهش در زمینة این تحقیقات انجام شده است. هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطة زبان مادری، سن و جنسیت، با سطح تفکر انتقادی دانشجویان انگلیسی زبان است که در دورة کارشناسی ارشد رشتههای علوم اسلامی کالج اسلامی لندن مشغول به تحصیلاند. برای نیل به این هدف، سی نفر از دانشجویان، 13دخترو 17 پسر، که سن آنها بین 23 و 54 سال بود، به عنوان نمونة تحقیق انتخاب شدند. زبان مادری 14 نفر از این دانشجویان انگلیسی بود و 16 نفر دیگر در کشورهای انگلیسی زبان تولد و رشد یافته بودند، ولی زبان مادریشان غیر از زبان انگلیسی بود. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، آزمون مهارتهای تفکر انتقادی کالیفرنیا، فرم ب Califormia Critical Thinking Skills Test from B است. نتایج به دست آمده مشخص کرد که رابطة معنیداری بین زبان مادری و سطح تفکر انتقادی وجود دارد، اما رابطهای میان سن و جنسیت از یکسو و سطح تفکر انتقادی از سوی دیگر وجود ندارد.
آزمون مهارتهای انتقادی,تفکر انتقادی,زبان مادری
https://jor.ut.ac.ir/article_20487.html
https://jor.ut.ac.ir/article_20487_cea23824ce3625d633d3cbbd5cf69f4d.pdf
دانشگاه تهران
پژوهش ادبیات معاصر جهان
2588-4131
2588-7092
14
55
2009
12
22
نقد و بررسی ترجمة آلمانی قرآن، متعلق به فرقة قادیانیه با استناد به سورة حمد
FA
محمدحسین
حدادی
دانشگاه تهران
haddadi_m_h2@yahoo.com
فرح
نارنجی
0000-0002-1818-4405
دانشگاه تهران
farah.narendji@yahoo.com
قرآن به عنوان مهمترین منبع دینی مسلمانان، همواره کانون توجه دانشوران مسلمان و غیرمسلمان بوده است و تاکنون مترجمان بسیاری، با اهداف و اغراض متفاوت، دست به ترجمة آن زدهاند. در مقالة حاضر، ضمن بیان عقاید و اهداف فرقة قادیانیه، یکی از ترجمههای آلمانی قرآن این جنبش را که تحت نظارت میرزا بشیرالدین محمود احمد، خلیفة دوم فرقة قادیانیه، صورت گرفته است، مورد نقد و بررسی قرار میگیرد. نتایج این بررسی نشان میدهد که مترجم با وجود تسلط به زبان عربی و حفظ امانتداری در برگردان واژهها، از طریق مقدمهای طویل و نیز عنوان سوره، افکار و عقاید خویش را به خواننده تحمیل کرده است. در بررسی ترجمة آیات قرآن که با استناد به سورة حمد انجام شده، راهکارهایی برای ترجمة بهتر قرآن ارائه گردیده است.
ترجمة تحتاللفظی,راهکار,قادیانیه,قرآن,نقد
https://jor.ut.ac.ir/article_20488.html
https://jor.ut.ac.ir/article_20488_ca3870be87e88710d2febd14f943f30a.pdf
دانشگاه تهران
پژوهش ادبیات معاصر جهان
2588-4131
2588-7092
14
55
2009
12
22
کارکرد تصریف در دو سورة قرآنی ناظر به داستان آفرینش در پرتو فراکارکرد متنی هلیدی
FA
ابوالفضل
حری
دانشگاه اراک
horri2004tr@yahoo.com
این مقالة دو بخشی، کارکرد و هدفمندی تصریف در بیان را در سورههای ناظر به داستان قرآنی آفرینش در پرتو فراکارکرد متنی هلیدی بررسی و تحلیل میکند. در ابتدا، تصریف در بیان به منزلة گسترهای از علمالمعانی است و همبستگی آن با زبانشناسی نقشگرای هلیدی مرور میشود. سپس، در اشاره به پیشینة نظری بحث، از الگوی آشنایی، میزان همدلی، زاویة دید و حفظ و تغییر موضوع نیز سخن به میان میآید. آنگاه ضمن اشاره به فراکارکرد متنی هلیدی، ساخت مبتدایی و ساختار اطلاعات گفتمان در آیات ناظر به داستان آفرینش، به ویژه در سورههای ص. و حجر بررسی شده و گفته میشود در این سورهها، اطلاعات گفتمان به گونهای کارامد ساختاربندی شدهاند که با این که معانی و برخی الفاظ آنها عینأ تکرار میشوند، نحوة ارایة اطلاعات کاملأ تازه و بدیع است و این همان تصریف قرآنی است: ارایة اطلاعات تکرارشونده به شیوهای بدیع.
تصریف در بیان,حفظ موضوع,ساختار اطلاعات گفتمان,ساخت مبتدایی,فراکارکرد متنی,قرآن,میزان همدلی
https://jor.ut.ac.ir/article_20489.html
https://jor.ut.ac.ir/article_20489_95fd4e099203bb2b366df753e46b487b.pdf
دانشگاه تهران
پژوهش ادبیات معاصر جهان
2588-4131
2588-7092
14
55
2009
12
22
بررسی تطبیقی داستان رستم و سهراب با برخی موارد مشابه
در اساطیر جهان
FA
محمود
کمالی
دانشگاه پیام نور فارس
kamali.mahmoud@gmail.com
در بررسی اساطیر و آثار ادبی جهان، به نمونههایی بر میخوریم که مضمون آنها نبرد بین خویشاوندان نزدیک و به ویژه پدر و پسر است. این داستانها به شکلهای مختلف، از جمله اسطوره، تراژدی، حماسه، افسانه و روایات مذهبی دیده میشوند، ولی از نظر ساختار و طرح کلی به یکدیگر نزدیکند و در برابر ژانرهای دیگر ویژگیهای خاص خود را دارند. اما ریشة این نوع حوادث در چیست؟ در چه نوع جوامعی رخ میدهد؟ آیا تنها به یک قوم و ملت مربوط و محدودند؟ آیا نوع جوامع و رسم و سنتها و اعتقادات متداول آنها در به وجود آمدن چنین داستانهایی نقش دارد؟ چه تفاوتها و شباهتهایی در طرح داستانهایی با این مضمون با داستان رستم و سهراب وجود دارد؟ این پژوهش میکوشد با تحلیل و بررسی چند نمونه از این نوع داستانها و توجه به نکاتی همچون دوری از پدر و مادرسالاری و خودداری از بیان نام، در حد امکان به این پرسشها پاسخ دهد.
بیان نام,پدرکشی,پسرکشی,رستم و سهراب,مادرسالاری
https://jor.ut.ac.ir/article_20490.html
https://jor.ut.ac.ir/article_20490_01e63a189a7e06753232f336171a6b93.pdf
دانشگاه تهران
پژوهش ادبیات معاصر جهان
2588-4131
2588-7092
14
55
2009
12
22
چگونگی تبلور جهان معنوی و بازیابی هویت در
شخصیتهای داستانی لوکلزیو
FA
محمدرضا
محسنی
دانشگاه آزاد اراک
dr.mrmohseni@gmail.com
آثار داستانی لوکلزیو، اندیشة بازگشت به جهان معنوی، درک زیباییهای طبیعت و تأمل در رازهای جهان آفرینش را نوید میدهند. بیشتر قهرمانان او در پی بازیابی هویت و اصالت انسانی خویشاند. بیزاری از فضاهای پر هیاهو، سرخوردگی از دستاوردهای جهان مدرن، و نیز عشق به آزادی، شخصیتهای داستانی این نویسنده را به هجرت از زادگاهشان وا میدارد، نیز فرصتی برای تأمل و خلوت با خود، تا رسیدن به آرامشی روحانی را فراهم میآورند. لوکلزیو با خلق فضاهایی اغراقآمیز و گاه فراواقعی، به دنبال گریز از آزارهای جهان مادی و کاوش در هویت آدمی است. سفرهای گوناگون او به اقصی نقاط جهان، به ویژه نزد سرخپوستان آمریکا نیز او را با فضاهای معنوی و قدرتهای فرازمینی آشنا میسازد. نگاه اسطوره پرداز لوکلزیو به همراه مکاشفهها و توصیفهای شورانگیزش، جهانی خواستنی در داستانهایش میآفریند. این مقاله میکوشد تا جهان معنوی و مکاشفههای درونی شخصیتهای داستانی این نویسنده، و نیز چگونگی بازیابی هویت در آنها را بررسی کند.
جهان معنوی,سفر,طبیعت,مکاشفه,هویت
https://jor.ut.ac.ir/article_20491.html
https://jor.ut.ac.ir/article_20491_f38e65d70d76eba7c52caebf8fbdbbe5.pdf
دانشگاه تهران
پژوهش ادبیات معاصر جهان
2588-4131
2588-7092
14
55
2009
12
22
تحلیل یکی از رباعیات خیام و نقد ساختاری دو ترجمة روسی آن
FA
علی
مداینی اول
دانشگاه تهران
amadayen@ut.ac.ir
علی
سعیدی
دانشگاه تهران
ali_saeidi@mail.ru
موضوع مقالة حاضر، تحلیل و نقد ساختاری یکی از رباعیات عمر خیام و دو ترجمة روسی آن است. خیام از جمله شاعران ایرانیست که در روسیه ترجمههای زیادی از رباعیات او شده است، تا آنجا که میتوان گفت از پرطرفدارترین شاعران ایرانی در میان خوانندگان روسی است. بنا داریم از رباعی مورد نظر، تحلیلی زبانشناختی بر اساس ساختارهای صوری و معنایی آن ارائه کنیم سپس، به بررسی و نقد دو ترجمة آن بپردازیم. مسائلی که در اینجا بررسی خواهد شد، عبارت است از: مسائل مربوط به وزن و قافیه، نحو، انتخاب واژگان و معانی آنها در شعر (مسائل واژهشناختی) و مسائل مربوط به موسیقی کلام (مسائل آواشناختی). از آنجا که یکی از ترجمهها جزء اولین ترجمههای رباعیات خیام به روسی و دیگری از ترجمههای اخیر است، تحلیل و مقایسة آنها با یکدیگر و همچنین با رباعی خیام میتواند، دربردارندة نکات خواندنی و جالبی باشد و به درک بهتر روند ترجمة رباعیات خیام به روسی کمک کند.
تحلیل ساختاری,ترجمه,جنبههای آوایی,جنبههای واژهشناختی,رباعی,نقد
https://jor.ut.ac.ir/article_20492.html
https://jor.ut.ac.ir/article_20492_da0851c6a0438e3f184c6a59e00f7ba5.pdf