ORIGINAL_ARTICLE
جایگاه خیال در معرفتشناسی رمانتیسیسم و عرفان اسلامی
در معرفت شناسی ادبیات رمانتیک وعرفان اسلامی، خیال جایگاه ویژهای دارد. در این مقاله، تلاش بر این است تا نشان داده شود که:
اول، معرفت شناسی رمانتیسیسم با معرفت شناسی عرفان اسلامی، از لحاظ ارزش و اهمیت دادن به خیال، بسیار نزدیک به هماند. بهعبارت دیگر، در این نظامهای فکری، خیال ابزار مهم شناخت است.
دوم، زیر بنای معرفت شناسی خیالگرای رمانتیک و همچنین عرفان اسلامی وحدت است، بر خلاف معرفت شناسی عقل گرا که مبنای آن ثنویت است.
سوم، معرفت شناسی مبتنی بر خیال، گونهای از وجود شناسی را مطرح میسازد که با وجود شناسی عصر خرد و همچنین وجود شناسی فلسفی مبتنی بر عقل، کاملاً متفاوت است. وجودی که خیال آن را درک میکند، ثابت و ایستا نیست، بلکه پویا، متغیر، وسیال است. این وجود شناسی در ادبیات رمانتیک و عرفان اسلامی، مشابه است.
چهارم، اگر چه دیدگاههای رمانتیسیسم و عرفان اسلامی در بارة جهان شباهتهای بسیاری به یکدیگر دارند، اما تفاوتهای چمشگیری نیز دارند که آنها را از هم ممتاز میکند. در پایان این مقاله، این اختلافها نیز مورد بررسی قرار میگیرند.
در این مقاله برای تبیین دیدگاه رمانتیسیسم دربارة خیال وارزش و جایگاه آن در معرفت شناسی، به نظریات شاعران و نویسندگان رمانتیک انگلیس، بویژه کولرج، شلی، و کیتس اشاره میشود، ودر ارتباط با عرفان اسلامی، دیدگاههای شیخ اکبر، محیالدین ابن عربی که بنیاد گذار عرفان نظری است، خصوصاً در کتاب او، فصوص الحکم، مورد بررسی قرار میگیرد.
https://jor.ut.ac.ir/article_18079_7c503e54dfcef7a7a4ac4b9f6195bcd5.pdf
2007-03-21
ابنعربی
خیال
رمانتیسیسم
شناخت شناسی
عرفان اسلامی
فاضل اسدی
امجد
asadi2@saba.tmu.ac.ir
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
دریدن پردههای پندار در نمایشنامة مرغابی وحشی
ادبیات جهان ماندن در پردههای پندار را دشمن بزرگ آدمی دانسته و به شیوههای گوناگون آن را بازنمایی کردهاست. ادبیات ایران از دیرباز جز پرداختن بهمضامینی همچون فداکاری، عشق و آگاهی در برابر رذایلی مثل دروغ، فریب، ریا، تزویر، سالوس، توهم و خیال باطل نیز صف کشیده است. مرغابی وحشی ایبسن نیز بر چنین مضامینی استوار است. این مقاله به همانندی «خواب»ی دردناک در مرغابی وحشی اشاره میکند و آن را با «خواب خرگوشی» در ادبیات فارسی همسنگ میداند. بحث اصلی مقاله ایناست که برآشفتن ناشیانة این «خواب» مایة فعالشدن مکانیزم دفاعی خوابآلودگان است و این کار فقط از کسانی برمیآید که بتوانند نظیر فرزانة افسانة زندگی عطار، از خود بگذرند و شرایطی مهیاکنند که دیگران حتی از آنها فراتر بروند. به عبارتی، این مقاله بر محور این سخن میگردد که روشنگرانِ وامانده در تاریکی همچون رطب خوردگانیاند که منع رطب نتوانند.
https://jor.ut.ac.ir/article_18080_43a0c69d3bdde825d568088170a137fe.pdf
2007-03-21
ادبیات فارسی
ایبسن
پردههای پندار مرغابی وحشی
روشنگری
عطار
یدالله
آقاعباسی
93221532
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی علل بازخوانی اسطوره در تئاتر قرن بیستم فرانسه
بی شک یکی از عناصر غنی موجود درگنجینهی فرهنگ و آیینهای بشری، اسطوره است و اسطورهپردازی نیز از قدیمیترین شیوههای داستان پردازی به شمار میرود. در فرانسه، به تبعیت از تراژدی نویسان سترگ باستان، استفاده از اسطورههای کهن، بخصوص در ادبیات و هنرهای نمایشی، از دیرباز مرسوم بوده است. اما رویکرد قرن بیستم به مقولة اسطوره، با توجه به شمار آثاری که در آنها داستانی اسطورهای مورد بازنگری و بازخوانی قرار گرفته، رویکردی خاص به نظر میرسد، چراکه ظهور چنین پدیدهای، آن هم در عصر مدرنیته و نوگرایی، نمیتواند اتفاقی تلقی شود و قطعاً تأملبرانگیز است. در این بحث موضوعاتی که به صورت اجمالی مدنظر قرار گرفتهاند، عبارتند از بررسی علل بازگشت اسطوره به عرصه ادبیات نمایشی فرانسه در نیمه اول قرن بیست و همچنین شناسایی ویژگیهای اسطورة نو، یعنی اسطورهای که با نگاهی تازه بازآفرینی شده؛ مباحثی که پرداختن به آنها بدون شناخت ضمنی زمینههای اجتماعی و تاریخی ممکن نیست. از این رو دیدگاه مقاله به طور اهم، دیدگاهی اجتماعی- تاریخی است.
https://jor.ut.ac.ir/article_18081_83a95f99528c9230e67a71beb922b93f.pdf
2007-03-21
اسطورة نو
بازخوانی اسطوره
تئاتر قرن بیست
تراژدی
فرانسه
ژاله کهنمویی
پور
27543196
1
AUTHOR
چیترا
رهبر
51611394
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نماد پرنده در آثار شاعران فرانسوی قرن نوزدهم میلادی، با نگاهی به ادب فارسی
جهان اسطورهای، جهانی است که نمادهای سازندة آن از بسیاری جهات مشترکند و همواره چهرهای متفاوت ازجهان رئالیستی را به تصویر میکشند. البته همین نگرش شگفتانگیز به جهان پیرامون، موجب غنای ادبیات میگردد و اشتراکات جهان استعاری نمادها، سبب سهولت پژوهش در آثار نویسندگان وشاعران نامدار با رویکردی تطبیقی میشود. آنچه در این مقاله مورد توجه نگارنده قرار گرفته، پژوهش در اشعار برجستة نویسندگان شهیر فرانسوی در عصر طلایی رمانتیسم، یعنی در سدة نوزدهم میلادی است، که در آن به بازسازی نماد پرنده پرداختهاند. در این زمینه، توجه نگارنده به اشعار ارزشمند ادب پارسی، در جهت غنابخشی به مفاهیم عمیق استعاری نماد پرنده، گامی برای شناخت اشتراکات و تفاوتهای موجود در عرصة ادب فرانسه و فارسی است.
https://jor.ut.ac.ir/article_18082_e0d87a87ee3c85e2554452d0aa674dd0.pdf
2007-03-21
ادب فارسی
ادبیات فرانسه
بودلر
پرنده
تعالی
حافظ
رمانتیسم
شعر
نماد
فریده
علوی
falavi@ut.ac.ir
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
خویشاوندی زبانها، خاستگاه زبان آلمانی و تحولات آن
مقالة حاضر شامل سه بخش است. در بخش نخست تقسیم بندی گروههای خویشاوند زبانی از جمله خانوادههای زبانی ”چینی-تبتی“، ”مجاری-فنلاندی“، ”اورال-آلتایی“، ”افریقایی-آسیایی“، ”مالایایی-پولینزیایی“، ”خانوادة زبانی استرالیایی“ و ”خانوادة زبانی قارة امریکا“ به بحث گذارده میشوند. بخش دوم به بحث در بارة خویشاوندی خانوادة بزرگ زبانهای هند و اروپایی از جمله زبانهای ایرانی که یکی از شاخههای این خانوادة زبانی است میپردازد. در بخش سوم زبانهای ژرمنی در سه گروه شرقی، غربی و شمالی، به ویژه ژرمنی غربی که شامل شاخههای انگلوفریزی و آلمانی- هلندی است بررسی میشوند. همچنین زیر شاخههای آلمانی- هلندی در گروههای آلمانی سفلا و آلمانی علیا که از سدة پنجم میلادی به سبب تغییرات آوایی از گروه آلمانی سفلا جدا و به گروه آلمانی مناطق مرکزی و شمالی محدود شده است نگریسته میشود. در بخش پایانی زبان آلمانی و خاستگاه و تحولات تاریخی آن (تا پایان جنگ جهانی دوم) مورد بحث قرار میگیرد. افزون بر این، در بخش سوم تأثیر زبانهای لاتینی، یونانی و فرانسوی بر زبان آلمانی نشان داده میشود. سپس دربارة پدید آمدن کانونهای حفظ و گسترش زبان آلمانی و پالایش آن از واژههای بیگانه سخن میرود.
https://jor.ut.ac.ir/article_18083_b19dfb32ac30c61fc2f19a35691e356d.pdf
2007-03-21
آلمانی
ایرانی
تحولات تاریخی
خویشاوندی زبانها
زبانهای هند و اروپایی
ژرمنی
وامگیری زبانی
سوزان
گویری
32817215
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
حالت بهای ذینفع و مخاطب در زبان روسی و طرز بیان آن در زبان فارسی
مقالة حاضر به تشریح وجه تمایز حالت بهای ذینفع ????????? ????????????????? ????) و مخاطب (????????? ????????)در زبان روسی و طرز بیان آنها در زبان فارسی میپردازد. هر دو حالت بهطور معمول از چهار عضو تشکیل شدهاند. عضو اصلی و مهم جمله، واژهای است که در حالت به ای خواه ذینفع یا مخاطب صرف شده باشد، این هنگامی است که در هر دو ساختار از فعل استفاده کنیم. فعل جمله در اینجا دارای هدایت دستوری دو گانه (??????? ??????????) خواهدبود. در زبان فارسی، میتوان نهاد را از ساختار حذف کرد. در این صورت شناسة فعل، نقش نهاد را ایفا میکند. در زبان روسی، در صورتیکه فعل جمله در زمان حال یا آینده بهکار رفته باشد، میتوان نهاد را از ساختار حذف کرد. در این صورت شناسة فعل نقش نهاد را ایفا میکند. در زبان روسی، حذف نهاد از جملاتی که فعل آنها در زمان گذشته بیان شدهاند، مجاز نیست. وجه تمایز حالت به ای ذینفع از ساختار مشابه در زبان فارسی، در آن است که در زبان روسی یکی از اعضای شرکت کننده در جمله ضمیر شخصی است، درصورتیکه در زبان فارسی، بهجای ضمیر شخصی، ضمیر ملکی بهکار رفته است. در زبان روسی در جملات دارای حالت به ای مخاطب، حرف اضافه بهکار نمیرود، حال آنکه در ساختارهای مشابه زبان فارسی، حرف اضافه بهکار میرود.
https://jor.ut.ac.ir/article_18084_9d6def374572ca43f0a7775ea4da2d56.pdf
2007-03-21
حالت به ای ذینفع
حالت به ای مخاطب
نهاد و گزاره
هدایت دستوری دوگانه
حسین
لسانی
35258873
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ررسی بُعد زبانشناختی ترجمة ماشینی و معرفی اجمالی علوم مرتبط با آن?
نظام ترجمة ماشینی فعالیتی چند بُعدی است، که در چند حیطه مبتنی بر ابتکار عمل و قدرت حل مسئله است. در این مهارت از برخی دانشهای بین رشتهای نیز استفاده فراوانی میشود. ترفندهای هوش مصنوعی با بکارگیری اصول ریاضی، آمار و منطق، قالب مناسبی از زبان را که مناسب برنامهنویسی و انتقال به ماشین است، فراهم میآورد. در کشور ما این فعالیت دیر شروع شد و اکنون نیز دارای حرکت منسجمی نیست، برای پیشرفت در حیطة ترجمة ماشینی نیازمند احاطه در سه زمینه مختلف است: 1- دادهپردازی، توصیف و ساختن مدلهای مناسب زبان برای کاربرد هوشمند
2- ساخت و استفاده از نرمافزارهای مربوط به این کار 3- به کار گرفتن فناوری مرتبط. در این مقاله با لحاظ قرار دادن تفکیک این سه زمینه، برخی ابعاد زبانشناختی نظام ترجمة ماشینی، براساس محور قرار دادن روشهای تجربه شده در روسیه تبیین میگردد. همچنین بهواسطه ارتباط تنگاتنگ ترجمة ماشینی با هوش مصنوعی و برنامه نویسی، برخی اطلاعات کلی این علوم، در موارد مرتبط ارائه میشود.
https://jor.ut.ac.ir/article_18085_7d832c7248386bf8c873f5e639abcdc1.pdf
2007-03-21
انفورماتیک
ترجمة ماشینی
دادهپردازی
لگاریتم
معناشناسی
هوش مصنوعی
علیرضا ولی
پور
61932536
1
LEAD_AUTHOR